Onderzoek Movisie: Werkdruk op sociaal werkers stijgt verontrustend
Uit nieuw onderzoek blijkt dat sociaal werkers meer aandacht besteden aan psychische gezondheid, sociaal netwerken, wonen en leefbaarheid, financiën en huiselijke relaties. De aanpak daarvan wordt bovendien steeds complexer door coronamaatregelen én veranderde wetgeving. Opvallend veel sociaal werkers willen binnen vijf jaar de sector verlaten. Dat staat in de raadpleging ‘De stand van het sociaal werk in Nederland’ van Movisie onder 662 sociaal werkers die net is verschenen.
Overbelasting en verzuim
Voor de dagelijkse uitvoering van het sociaal werk zijn gemeenten vaak de opdrachtgever en van financier. Een meerderheid (62%) van de sociaal werkers geeft aan dat er financiële tekorten zijn in de gemeente waar we ze werken. Die tekorten hebben veelal een negatieve invloed op de uitoefening van het werk van sociaal werkers. Veel van hen stellen dat door bezuinigingen het steeds complexere werk juist met mínder professionals moet worden uitgevoerd.
Er komt bovendien meer nadruk op het verantwoorden van het werk, zodat administratie en regeldruk toenemen. Dat leidt tot overbelasting en verzuim. Ook heeft het een nadelig effect op de kwaliteit van de hulp- en dienstverlening.
Spanningen door aanbestedingen
Onder andere via aanbestedingen kopen gemeenten zorg en ondersteuning in om de taken in het sociaal domein uit te voeren. 59% van de organisaties waarbij de sociaal werkers in dienst zijn heeft te maken heeft met aanbestedingen. Dat leidt tot spanningen bij sociaalwerkorganisaties, professionals, inwoners en samenwerkingspartners. Dan gaat het bijvoorbeeld om onzekerheid over het behouden van je baan, waardoor ook de continuïteit van de ondersteuning en hulpverlening in gevaar komt.
Grote verbondenheid
Uit arbeidsonderzoek bleek al dat veel werknemers binnen vijf jaar de sociale sector wil verlaten. Dit beeld wordt in ‘De stand van het sociaal werk in Nederland’ bevestigd. Bijna 20% zegt niet meer als sociaal werker te willen werken, 40% twijfelt. Onderzoeker Sonja Liefhebber: ‘Het nodigt nadrukkelijk uit om in te zetten op oplossingsrichtingen die dit tij kunnen keren, zoals zorgen dat sociaal werkers meer tijd kunnen besteden aan de inhoudelijke kern van het werk.’
Tegelijkertijd is er een grote verbondenheid van sociaal werkers met de mensen mét en vóór wie ze werken. ‘Maar liefst 70% van de sociaal werkers voelt zich heel erg verbonden met de doelgroep. Zij ervaren door de coronacrisis minder voldoening omdat ze hun werk op afstand moeten uitvoeren. Maar veel sociaal werkers zijn ook trots dat zij er in deze tijd toch kunnen zijn voor mensen in een kwetsbare positie. Het belang van het sociaal werk is volgens sommigen zichtbaarder geworden.’