De tweede corona-quickscan: hoe vergaat het sociaalwerkorganisaties na één jaar corona?
Eind februari vroeg Sociaal Werk Nederland haar leden mee te doen aan de tweede corona quickscan (bekijk hier de resultaten van de eerste corona-quickscan). Doel van de quickscan: een actueel beeld van de meest prangende aandachtspunten en behoeften van leden. Sociaal Werk Nederland gebruikt deze input onder andere bij overleggen met onder meer VWS, VNO-NCOW/MKB Nederland. De belangrijkste knelpunten zijn al aangekaart bij de VNG en verschillende signalen zijn daarnaast al onder de aandacht gebracht bij het Platform Arbeidsmarkt sociaal werk. Onder andere dat de rek er bij veel medewerkers uit is. Bijna 100 leden deden mee aan de quickscan.
In vergelijking met de eerste lockdown: lukt het u beter om de dienstverlening aan te passen aan de actuele situatie?
Ja, zeg het leeuwendeel van de respondenten (78%). Leden zijn min of meer gewend aan de nieuwe omstandigheden en kunnen daar beter mee omgaan. De richtlijnen en de gevolgen ervan voor het dagelijkse sociaal werk zijn helder; de daarvoor benodigde digitale vaardigheden van de medewerkers zijn inmiddels op niveau. De beperkingen hebben sommige leden zelfs geholpen om de digitalisering van de organisatie te versnellen.
Echter: voor een deel van de dienstverlening is door de aard van de activiteiten niet gemakkelijk een digitale variant te vinden. En voor sommige medewerkers, vrijwilligers en inwoners duurt de situatie echt te lang. Dit gaat ten koste van enthousiasme en betrokkenheid en leidt soms ook tot ziekteverzuim.
Welke dienstverlening loopt (aangepast) door? En hoe hebt u die dienstverlening aangepast?
Bij bijna alle organisaties gaat de meeste dienstverlening in aangepaste vorm door. Het online jongerenwerk is geïntensiveerd. Over de hele linie wordt veel meer gebruik gemaakt van webinars, social media, videobellen of de gewone telefoon. Waar mogelijk is er ook nog fysieke dienstverlening, zoals huisbezoeken of inloopactiviteiten voor kwetsbare groepen. Natuulijk op anderhalve meter en mét mondkapjes.
Bij welke dienstverlening lukt het niet om een alternatieve vorm vinden? En waarom niet?
Groepswerk en inloopactiviteiten laten zich lastig in een online variant gieten, merken veel leden, mede omdat de doelgroep vaak minder digitaalvaardig is en kwetsbaar voor corona. Sommige leden maken voor extreem kwetsbare doelgroepen een uitzondering (bijvoorbeeld voor mensen met dementie).
Welke gevolgen/knelpunten voor de bedrijfsvoering hebben de huidige maatregelen voor uw organisatie, nu en straks?
Een deel van de leden heeft echt last van teruglopende opbrengsten en teren in op hun reserves. Veel van hen lukt het niet om financiële duidelijkheid te krijgen van hun gemeente. Sommige leden hebben al moeten reorganiseren, anderen verwachten dat komend jaar te moeten doen of hebben grote financiële zorgen. Bij deze groep leden raakt ook vaker de energie en motivatie van medewerkers langzaam op, met een hoger ziekteverzuim tot gevolg.
Een ander deel van de leden ervaart juist geen extra knelpunten. Vaak hebben deze leden goede afspraken met de gemeente kunnen maken. Ze kunnen slim schuiven met kostenposten en hebben nauwelijks last van een hoger ziekteverzuim.
Heeft uw organisatie behoefte aan specifieke ondersteuning vanuit Sociaal Werk Nederland, nu of na de crisis?
'Ja,' antwoordt ongeveer de helft van de respondenten. Het gaat dan vooral om duidelijke informatie over wetgeving, richtlijnen, goede ideeën en inspiratie. Ook verwachten leden van Sociaal Werk Nederland lobbywerk richting bijvoorbeeld de politiek en de media, zodat het sociaal werk nog meer in de schijnwerpers staat.
Veel leden zijn blij met de informatievoorziening, tips, website en nieuwsbrieven van Sociaal Werk Nederland en roepen op de pro-actieve houding vast te houden.