Geef eenzaamheid een gezicht; onderzoeksrapport van sociaalwerkorganisatie Andes over eenzaamheid onder ouderen.

“Van eenzaamheid naar verbondenheid”, dat is de titel van het rapport dat sociaalwerkorganisatie Andes onlangs uitbracht. Wethouder Albert Trip van gemeente Borger-Odoorn nam, het eerste exemplaar in ontvangst en onderstreepte de toegevoegde waarde ervan. “Het is een helder onderzoek geworden met verhalen van en over onze inwoners. En met initiatieven die al in Borger-Odoorn plaatsvinden. Dit is extra waardevol omdat de aanbevelingen mooi aansluiten op de beschreven wensen en behoeftes. Op die manier gaan we mét inwoners aan de slag tegen eenzaamheid.”

De cijfers: in de gemeente Borger-Odoorn is 39% van de inwoners eenzaam en 6% ernstig eenzaam. Dat bleek uit een eerder onderzoek, dit keer is Andes op zoek gegaan naar de persoonlijke verhalen achter eenzaamheid.

Waardig oud worden
De gemeente Borger-Odoorn heeft het thema eenzaamheid opgenomen in haar coalitieakkoord. Hierin staat: “Eenzaamheid is een belangrijk thema bij  jong en oud. Inwoners moeten waardig ouder kunnen worden in de dorpen. De gemeente wil daarom een actieplan tegen eenzaamheid, waarbij aandacht is voor ‘samen’.”
Andes wil, vanuit samenlevingsopbouw, input leveren voor het actieplan, dat het uitgangspunt is voor het onderzoek.

Draag je steentje bij
Van groot belang is het betrekken van het sociale netwerk, familie, buurt, vrijwilligers, zo blijkt uit het onderzoek. Iedere inwoner kan een steentje bijdragen aan het welbevinden van een ander. Onderzoeker Janien Leeuwerke: “Eenzaamheid is geen ziekte die we willen bestrijden, het gaat veel meer om het creëren van verbondenheid in gemeenschappen. Je kan beter beginnen met wat stérk is dan met wat mís is. Wat is sterk in de inwoner en wat is sterk in de gemeenschap? Het is daarom heel belangrijk om burgerinitiatieven te stimuleren, zoals Andes doet.”

Samen koken
Tijdens de wekelijkse kookactiviteit in de Vrijheidshof in Valthermond is het rapport aan de wethouder overhandigd. Vrijwilligers koken hier voor omwonenden, met als doel mensen in contact te brengen en gezelligheid. Na het eten zijn de mensen niet weg te krijgen, zo gezellig vinden ze het. Er zijn al vele mooie vriendschappen ontstaan, aldus  Angelique Smid van Andes: ”Deze plek is een van de mooie voorbeelden van gemeenschapskracht. Iets voor een ander willen betekenen, samen komen en verbinden.”

Voorbeelden en aanbevelingen
Een duurzame aanpak gericht op zingeving en gemeenschapskracht is beter dan een specifieke eenzaamheidsaanpak. Dat is een van de aanbevelingen die het rapport voor gemeenten in petto heeft. Ook voor bewoners en professionals zijn er dergelijke aanbevelingen opgenomen. Bovendien is er een waslijst aan goede voorbeelden uit zowel de gemeente Odoorn als de rest van Nederland.

• Het hele rapport vind je in de bijlage
• Andes is onderdeel van Tinten. Sociaal Werk Nederland was onlangs op werkbezoek bij Tinten. Daarin ging het onder (veel) meer over positieve gezondheid, ervaringsdeskundigheid en het geheim van sociaal werk