Uitkomsten verkenning ‘Samenwerking medisch en sociaal domein’

In landelijke akkoorden als IZA, GALA, WOZO en de Hervormingsagenda Jeugd wordt bepleit om het beroep op zorg te verminderen door een betere verbinding tussen het sociaal en medisch domein. Wat gaat hierbij al goed, wat zijn knelpunten in de praktijk? Een reeks expertsessies heeft een verrassend actuele en hoopgevende verkenning opgeleverd, waarin onder meer het begrip ‘sociale basis garantie’ wordt omarmd, waarvoor Sociaal Werk Nederland zich al langere tijd inzet.

Het ‘sociaal domein’, de ‘sociale basis’ en ‘sociaal werk’ zijn voor de zorg vaak nog onbekend terrein. Om de transitie van het medisch naar het sociaal domein te laten slagen, is elkaar zien en begrijpen een eerste voorwaarde. Aansluiten bij wat er al is aan sociale infrastructuur in wijken en buurten, is een tweede stap. En samen aan de slag is stap drie. Om dit landelijk te versnellen, formeerde het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) een nieuw team: ‘Versterking samenwerking medisch-sociaal’. Het team heeft in najaar 2023 een reeks expertsessies georganiseerd waaraan ook veel leden en beleidsadviseurs van Sociaal Werk Nederland hebben deelgenomen. Veel dank voor jullie inbreng! De bevindingen uit deze sessies, die zijn gefaciliteerd door Pieter Hilhorst en bureau EMMA, vind je nu samengevat in de verkenning Samenwerking medisch en sociaal domein.

In het rapport worden breed gedragen knelpunten in de samenwerking geïdentificeerd en oplossingsrichtingen aangedragen. In de aanbevelingen komen twee belangrijke speerpunten uit onze lobby terug:

• Maak werk van een sociale basis garantie
  “Sociale netwerken, informele zorg en gemeenschappen vormen het fundament van de sociale basisinfrastructuur. (…) We vinden het raadzaam om het principe van een Sociale Basis Garantie nader uit te werken om ervoor te zorgen dat gemeenten voldoende werk maken van het inrichten en invullen van een duurzame en adequate sociale basisinfrastructuur.”
   
• Verschuif middelen van zorg naar sociaal
  “De beweging naar de voorkant impliceert een grotere en omvangrijke opgave voor het sociaal domein. Daar staan vooralsnog geen extra middelen tegenover. Wij zijn van mening dat de achterliggende idealen van meer mens, minder patiënt, van meer positieve gezondheid en een sociale benadering van gezondheid alleen kunnen worden waargemaakt als de disbalans tussen de financiering van het sociaal domein ten opzichte van het medisch domein wordt verminderd.”

VWS gebruikt deze verkenning om samen met betrokken partijen ondersteunende activiteiten in te richten die bijdragen aan het versterken van de samenwerking tussen het sociaal en medisch domein op lokaal, regionaal en landelijk niveau.

Je vindt het rapport hier, met zeer bruikbare formuleringen voor de lokale en regionale lobby.

Heb je vragen over IZA en WOZO of wil je ervaringen uitwisselen met collega-sociaalwerkorganisaties? Schrijf je dan in voor één van onze online vragenuurtjes op 2 april en 11 juni a.s.

Neem voor meer informatie contact op met senior adviseur Jennifer Elich.