Zingeving en levensvragen: is het sociaal werk aangehaakt?
4 november a.s. vindt de eerste van drie masterclasses Zingeving en Geestelijke Verzorging Thuis plaats. Deze twee uur durende online masterclass staat in het teken van Zingeving in het sociale domein. Nienke Kuyvenhoven, adjunct-directeur Sociaal Werk Nederland verzorgt de inleiding. Andere sprekers zijn Franka Bakker en Aliza Damsma Bakker (actieonderzoek Zinsitief en actieonderzoek Zinvol samenwerken in de thuissituatie).
Rotterdam zorgt voor ondersteuning bij zingeving. Veel ouderen staan er alleen voor. “Het ouderenbeleid in Rotterdam begon met de aanpak van eenzaamheid”, vertelt Sven de Langen, Wethouder Volksgezondheid, Ouderen, Zorg en Sport van Rotterdam. “We zien dat veel ouderen er alleen voor staan. Dan is niet alleen aandacht voor het fysieke maar ook voor het geestelijk welzijn van belang, zeker ook in de laatste levensfase.”
“Zingeving is verschrikkelijk belangrijk, zeker ook voor ouderen. De behoefte om over levensvragen te praten neemt toe. Er zijn minder plekken waar je op een rustige manier over zingeving kunt praten en het gaat veel mensen niet makkelijk af. Ik vind het belangrijk dat we in de hele stad dat soort gesprekken kunnen voeren, en ouderen bijstaan – langdurig, als het moet. Ik vind het fijn dat er professionals zijn die dat gesprek kundig kunnen voeren.”
Samen met partners
Sven de Langen: “Belangrijk is dat de ondersteuning bij zingeving laagdrempelig en passend is. Daarom zijn in alle veertien gebieden van de stad mogelijkheden tot ondersteuning aanwezig. Van één op één gesprekken met een gespecialiseerde vrijwilliger tot groepsgesprekken onder leiding van een vrijwilliger. En dankzij corona zijn we ook gestart met telefonische groepsgesprekken. Als existentiële zingeving aan de orde is, kan dan de geestelijk verzorger ingeschakeld worden. Dit gebeurt in samenwerking met verschillende partijen in de stad, zoals het Centrum voor Levensvragen Rotterdam. Hierbij worden geestelijk verzorgers ingezet die ook een belangrijke rol spelen bij het begeleiden van mensen in de palliatieve fase en hun naasten.”
Samenwerking sociaal domein en geestelijke verzorging
“We willen ouderen bereiken, maar dat kun je niet als gemeente alleen. Met onze 75+ huisbezoeken bereiken we duizenden ouderen, maar niet altijd de meest kwetsbaren. Daarvoor zijn we heel erg afhankelijk van professionals. Wat je hoopt is dat een huisarts, een thuiszorgmedewerker of een huishoudelijke hulp ziet dat er meer is dan enkel een medisch probleem, maar dat er psychologisch, of – breder geformuleerd – geestelijk, ook ondersteuning nodig is.”
Volgens Sven de Langen krijgt de samenwerking tussen sociaal werkers in het gemeentelijk sociaal domein en professioneel geestelijk verzorgers in het Centrum voor Levensvragen nu echt gestalte. “Zij weten elkaar te vinden, en verwijzen naar elkaar door. Als er bijvoorbeeld een andere vorm van geestelijke begeleiding nodig is, ben ik blij dat professionals weten dat verschillende niveaus van ondersteuning bereikbaar zijn.”
Praten biedt verlichting
Volgens De Langen kan het praten over levensvragen op zichzelf al veel verlichting bieden. “Een goede professioneel geestelijk verzorger kan daar een grote rol in spelen. Als gemeente, met gemeentelijke verantwoordelijkheid, moet je ook investeren in levensvragen. Dat hoeft ook niet ingewikkeld of duur te zijn. Want met een aantal goede professionals kun je veel mensen een stap vooruithelpen én zorgprofessionals die hun handen vol hebben aan de medische kant ontlasten.” U vindt de korte film, met Sven van Langen hier; GV Thuis video: 'Zingeving in de stad' met Sven de Langen,
Huisartsen worden geattendeerd op sociaal werk en zingeving
Sinds kort worden huisartsen ook gewezen op de rol die bijvoorbeeld het sociaal werk kan spelen bij levensvragen en geestelijke verzorging.
De infographic Zingevingsvragen in de huisartsenpraktijk, die in zes stappen laat zien wat er gebeurt als iemand van een huisarts of specialist slecht nieuws krijgt.
Verder praten of verder lezen over zingeving? Geestelijke Verzorging Thuis!
Sinds 2019 kunnen mensen die thuis wonen ondersteuning krijgen van een geestelijk verzorger. Geestelijk verzorgers bieden professionele begeleiding bij zingeving en levensvragen. Ze bieden een luisterend oor, een troostend woord, rituelen en een goed gesprek. Een vertrouwelijk gesprek met een geestelijk verzorger kan opluchten. En hij of zij kan helpen bij het nemen van belangrijke beslissingen.
Gratis webinar
Gratis masterclass zingeving, 4 november 2021.
Het ministerie van VWS landelijk geld beschikbaar gesteld voor het project Geestelijke verzorging thuis. Dat wordt verdeeld via met name de 65 regionale netwerken palliatieve zorg. Ook sociaalwerkorganisaties kunnen hieruit geld aanvragen. Je hoeft niet per se zelf een geestelijk verzorger in dienst te nemen, als je maar weet waar je die expertise vandaan kunt halen.
Eten met Zin, een voorbeeld van laagdrempelige bijeenkomsten voor mensen van alle leeftijden en achtergronden.
Advies: sluit je aan bij de netwerken palliatieve zorg en bij de Centra voor Levensvragen; ook uit financiële overweging. Want dat subsidiegeld is niet puur en alleen voor de palliatieve zorg; VWS werkt via de netwerken palliatieve zorg om een landelijk dekkend netwerk te realiseren maar het geld is voor Geestelijke zorg thuis.
Vergoedingen
Voor onderstaande groepen wordt een aantal gesprekken met een geestelijk verzorger vergoed:
• Thuiswonenden van 50 jaar en ouder
• Mensen met een ongeneeslijke aandoening en hun naasten
• Gezinnen met een ernstig ziek kind (t/m 18 jaar)
Waar vind ik een geestelijk verzorger?
• Landelijk telefoonnummer Zingeving en Levensvragen: 085 00 43 063
• Centrum voor Levensvragen (plaats, contactgegevens)
• Plattegrond: Vind ondersteuning bij jou in de buurt
• Netwerk Integrale Kindzorg
Meer informatie
• Geestelijke Verzorging Thuis
• Praten over levensvragen
• Levensvragen en geestelijke verzorging
