Pas was ik samen met een collega van MOVISIE op bezoek bij DOCK Feijenoord in Rotterdam. Aanleiding was het volgende. MOVISIE heeft in opdracht van de partners van het Actieprogramma Professionalisering Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening de 10 kerncompetenties maatschappelijke ondersteuning onderscheiden naar HBO- en MBO-niveau. Op verschillende plekken toetsen we in de praktijk of dit niveauonderscheid herkenbaar is. En proberen we tegelijkertijd in beeld te krijgen hoe MBO-ers en HBO-ers nu worden ingezet, waar de kracht ligt van MBO-ers en op welke manier een gecombineerde inzet van HBO-ers en MBO-ers effectief en succesvol kan zijn. Bij DOCK werken veel MBO-ers in het jongerenwerk. Hun verhaal over MBO-ers was vol enthousiasme en werkte aanstekelijk.

Opdracht

DOCK kreeg enkele jaren geleden de opdracht voor de uitvoering van het jongerenwerk in Feijenoord. De opdracht maakte deel uit van een verbetertraject Rotterdams jongerenwerk van de gemeente. Onderdeel daarvan was een assessment van alle werkers op competenties en denkniveau, onder andere door het toetsen van 9 competenties en een intelligentietest. De opdrachtgever stelde verder als voorwaarde dat het team ambulant jongerenwerk uit 2/3 HBO-opgeleide jongerenwerkers en 1/3 MBO-opgeleide jongerenwerkers zou bestaan. Dit is ook de huidige samenstelling van het team ambulant jongerenwerk. De jongerencoaches zijn allemaal HBO-opgeleid. Dock startte het ambulant jongerenwerk en de jongerencoaching op deze manier in oktober 2012.

Visie DOCK en cultuuromslag

Het motto van DOCK is ‘Sterk in eigen kracht’. Doel is het activeren van eigen kracht en talent van jongeren. DOCK biedt dan ook geen activiteiten aan, maar ondersteunt jongeren in hun initiatieven. Om dit te bereiken is DOCK drie jaar geleden begonnen met Welzijn Nieuwe Stijl: stevig contact maken, jongeren in hun kracht zetten, verbindingen leggen tussen individuele begeleiding en de keten. Jongerencoaches zijn  beschikbaar voor individuele verdieping. De omslag in het werken is soms lastig. Werkers moeten er wel eens even aan herinnerd worden dat ze niet aanbodgericht mogen werken. Jongerenwerkers moeten meer kunnen dan alleen goed met jongeren omgaan. Ze moeten ‘streetwise’ zijn, maar ook stappen kunnen zetten en jongeren in beweging brengen.

Werken in koppels

DOCK werkt in koppels van 2 (of 3) werkers per gebied, meestal een duo van een HBO-er en een MBO-er. Die gemengde teamsamenstelling werkt goed in de praktijk. Een pittige praktijk in Feijenoord met een lastige doelgroep. MBO-ers  kunnen goed met die doelgroep uit de voeten. Ze hebben minder afstand, spreken jongeren makkelijker aan en maken een klik. Ze fungeren als rolmodel en voorbeeld voor groepen jongeren. HBO-ers zorgen daarnaast voor de bredere context en voor de verdieping. Zij kunnen vaak beter verwoorden waarom ze hun werk doen en wat de resultaten zijn. MBO-ers vinden het leuk om aan te pakken. HBO-ers vallen terug op MBO-ers voor het werk op straat. Het niveau van de MBO-ers is hoog.

Weinig ruimte voor stagiaires

Er zijn af en toe MBO-stagiaires bij DOCK, maar die kunnen niet doorstromen naar een baan. Het beleid biedt weinig ruimte voor het aannemen van pas-opgeleide MBO-ers en HBO-ers. Voorschrift van de opdrachtgever is minimaal drie jaar werkervaring. In een wijk als Feijenoord heb je bagage nodig en die krijg je niet in de opleiding.

Imago van het jongerenwerk

De vraag naar een beroepscode en beroepsregistratie voor jongerenwerkers  leeft niet erg in het team. Wat wel leeft is de negatieve beeldvorming van het jongerenwerk. Er is behoefte aan erkenning van de waarde van het beroep. Jongerenwerk is een belangrijke schakel in de ontwikkeling van jongeren. Niet alleen de gemeente Rotterdam erkent dat belang, maar ook de politie. DOCK wordt gevraagd om analyse van gebieden en doelgroepen en om advies, onder andere omdat ze de jongeren in hun omgeving kennen en in hun context kunnen plaatsen.

DOCK reageert nog op het niveauonderscheid in de competenties.

Meer verhalen over MBO-ers?

Graag wil ik samen met MOVISIE meer verhalen horen over de inzet van MBO-ers en HBO-ers in het sociaal werk. Om te toetsen of het niveauonderscheid in competenties klopt. Maar zeker ook om helderheid te krijgen over behoefte aan en de rol van MBO-ers in de toekomst.