Welzijn op Recept nu in ruim tachtig gemeenten; VWS stelt projectmanager aan voor verdere uitrol

Anno 2019 is Welzijn op Recept van een veelbelovend initiatief uitgegroeid tot een succesvol instrument. Ruim tachtig Nederlandse gemeenten hebben de aanpak inmiddels omarmd. En dat aantal zal nog verder groeien, verwacht Johan Huttinga, senior adviseur preventie bij Sociaal Werk Nederland. ‘Dat zal mede te maken hebben met de groeiende populariteit van het begrip Positieve Gezondheid van Machteld Huber. Ook zij ziet dat het vruchtbaarder is om niet per definitie te focussen op iemand lichamelijke klacht, maar breder te kijken: hoe krijg je iemand weer in beweging, waar wordt ie vrolijk van?’

Nog niet alle mogelijkheden worden benut
De brede steun voor Welzijn op Recept betekent echter niet dat de mogelijkheden ervan al volledig worden benut, stellen de initiatiefnemers zelf. “Het aantal verwijzingen binnen Welzijn op Recept is stabiel, maar laag.” Johan Huttinga: ‘De bal ligt volgens mij nu bij de huisartsen. De medische wetenschap vertelt óók hoezeer bestaansstress ziek maakt: denk aan opvoedstress, schulden, eenzaamheid, echtscheiding, levensvragen. De overbelaste huisarts doet er goed aan om met dat in het achterhoofd niet alleen medicatie uti te schrijven maar gebruik te maken van de meest uiteenlopende ondersteuners en hulpdiensten naar wie hij kan verwijzen. Een daarvan is de welzijnscoach van Welzijn Op Recept.’

Een huisarts kan bovendien in het vooruit werken. ‘Als hij of zij ’s ochtends in de agenda ziet dat mevrouw X voor de derde keer die maand komt met haar rugklachten, dan moet er toch een belletje gaan rinkelen. Of als blijkt dat mijnheer Y alweer een herhaalrecept voor slaapmedicatie heeft aangevraagd, dan kun je toch vermoeden dat er meer aan de hand is. Zeker bij ouderen kun je bovendien vaak zien aankomen dat er op enig moment ondersteuning nodig is. Daar kun je op voorsorteren. Maar op de een of andere manier lijkt de verwijzing naar de welzijnscoach helaas nog niet vanzelfsprekend.’

VWS heeft projectmanager aangesteld voor Welzijn op Recept
Onder andere om de oorzaak daarvan te achterhalen heeft het ministerie van VWS onlangs een projectmanager aangesteld, aldus Johan Huttinga. ‘Rianne Weggemans gaat de komende twee jaar Welzijn op Recept verder uitwerken, door onderzoek te doen naar succesfactoren en mogelijkheden.

Een voorzet voor dat onderzoek is trouwens al gegeven door de Leergemeenschap Welzijn op Recept. Uit de digitale nieuwsbrief: “In zes workshops van een dag hebben we met elkaar vastgesteld wat de essentiële bestanddelen zijn van Welzijn op Recept en hebben we vervolgens van ieder onderdeel besproken wat de successen, knelpunten en uitdagingen zijn. Dat moet leiden tot een kwaliteitsmodel van Welzijn op Recept dat als onderlegger kan gaan dienen voor een monitoringssysteem.
We zijn op dit moment zo ver dat we een lijst met indicatoren hebben. Deze lijst met indicatoren en het monitoringssysteem zal verder uitgewerkt en in een aantal pilot gemeenten getest moeten worden. Op dit moment gaan we op zoek naar financiering en gaan we in gesprek met gemeenten met de vraag wie wil mee doen in de pilot.”

Wat Johan Huttinga betreft is dit dan ook hét moment om de koe bij de horens te vatten. ‘Sociaal Werk Nederland hoopt op korte termijn afspraken te maken met een regionale huisartsenvereniging. Samen met VWS, het Kennisnetwerk Welzijn Op Recept en onze leden in die hopen we weer een forse stap te maken. Eigenlijk is het een prachtige strik om ons werk. Met WOR kunnen we ons werk op een heldere manier ‘verkopen’ zonder dat we allerlei zaken moeten uitleggen. Het is resultaatgericht en het werkt!’

Kunst, cultuur en sociaal werk
En dan nog even iets heel anders, dat toch ook weer niet zo heel anders is. Johan Huttinga: ‘We gaan nauwer samenwerken met het Landelijk Kennisplatform voor Cultuureducatie en Amateurkunst (het LKCA). Hun visie op inclusie sluit goed aan op die van ons: de veerkracht van mensen vergroten. Ook lokaal zoeken we de samenwerking via culturele workshops en welzijnsactiviteiten in co-creatie. Daar komen middelen voor! Professionele kunstenaars sluiten aan bij onze activiteiten, bijvoorbeeld binnen Welzijn op Recept. Dat betekent ook een kwalitatieve impuls voor het aanbod van de welzijnscoach. En ook dat mensen op termijn gemakkelijker kunnen doorstromen naar kunstbeoefening op een hoger niveau als ze daar behoefte aan hebben. Mooi toch?’

• Meer weten? Bel of mail Johan Huttinga: 06 512 06 509; huttinga@sociaalwerk.nl
• Onlangs verscheen een handzaam boekje van Jan Joost Meijs en Miriam Heijnders onder de naam ‘Handboek Welzijn Op Recept, zorg en welzijn maken samen het verschil ’