Vijf basisfuncties voor lokale (wijk)teams: rapport KPMG

In opdracht van VWS en de VNG is door KPMG een onderzoek uitgevoerd naar de basisfuncties van de gemeentelijk lokale teams voor de toegang tot hulp (zie bijlage). Op basis van praktijkvoorbeelden bij 15 gemeenten, literatuur en interviews met experts, komen de onderzoekers tot de volgende inzichten:

• Maak voldoende inhoudelijke (specialistische) expertise aan de voorkant beschikbaar.
• Lokale teams horen de individuele en collectieve vraagstukken van de wijk te reflecteren.
• Een lokaal team levert ook zelf (kortdurende) ondersteuning.
• Een goede visie dwingt keuzes af en maakt ze consistent uitlegbaar naar alle betrokkenen.
• Je kunt niet werken aan samenwerking met een (sterk) wisselend aanbiedersveld.

Vijf basisfuncties
Uit het onderzoek komen de volgende vijf basisfuncties voor de gemeentelijke toegang tot jeugdhulp naar voren:

1. Veilige leefomgeving: heb oog voor een veilige leefomgeving van de inwoner en pas de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling toe.
2. Tijdig signaleren van vraag: wees aanwezig daar waar de doelgroep is, zodat vragen gezien worden. Maak verbinding met de wijk en werk ‘outreachend’. Investeer in preventie.
3. Vindbare en toegankelijke hulp: wees toegankelijk en vindbaar en voer een goede triage uit
4. Handelen met een brede blik: verhelder de vraag, maak een plan van en met het gezin en verleen ondersteuning, beleg de regie, maak duidelijke afspraken, houd een vinger aan de pols en blijf zichtbaar en benaderbaar.
5. Leren en verbeteren: Verzamel inzichten over je handelen, deel ze, ga erover in gesprek en trek er lessen uit.

Borging
Rijk en VNG zullen gemeenten de komende maanden ondersteunen bij het borgen van de basisfuncties van de lokale teams, door middel van onder andere de inzet van specialistische expertise. Dit doen ze samen met de partners in het veld. Sociaal Werk Nederland zal hierover in gesprek gaan met hen.

De ministeries bezien nog of het nodig is (en zo ja hoe) de invoering van basisfuncties van de gemeentelijke toegang wettelijk te ondersteunen, bijvoorbeeld door in de Jeugdwet of daarop gebaseerde nadere regelgeving aan te geven wat van de gemeentelijke toegang i.c. lokale teams verwacht mag worden.