Waarom faalt hulp als de problemen zich opstapelen?

Zorg + Welzijn bespreekt de nieuwste publicatie van onderzoekers Harry Kruiter en Floor Kellerman van het Instituut voor Publieke Waarden; zij laten in hun nieuwe onderzoeksrapport zien hoe mensen met een stapeling van soms slechts twee of drie problemen uitgesloten worden van hulp. ‘Het is de harde waarheid over onze welvaartsmaatschappij dat wij nog steeds niet in staat zijn om deze mensen te helpen.’

Lars, een fictieve naam, woont in een woonvoorziening voor daklozen en verslaafden. Hij wil graag in een sociale huurwoning wonen, waar hij kan werken aan zijn verslaving en waar hij zijn schulden met behulp van schuldsanering kan afbouwen. De woningcorporatie laat hem echter niet toe, omdat hij verslaafd is en schulden heeft. En hij komt niet voor schuldsanering in aanmerking omdat hij geen vast adres heeft. Voor Lars staat het leven stil, er is geen perspectief op verbetering. De bestaande regels zitten een maatwerkoplossing in de weg.

Startkwalificatie
Nienke is 21 jaar. Zij heeft schulden. Ze zou graag studeren, maar omdat ze schulden heeft krijgt ze geen studiefinanciering. Ze is te jong voor een uitkering, daarvoor moet ze 27 jaar zijn. Het is moeilijk voor haar om werk te vinden, omdat zij geen startkwalificatie heeft. Ook Nienke zit vast.

Vastlopen
Bovenstaande voorbeelden zijn twee van de acht cases die staan beschreven in het onderzoek Stapelingsproblematiek in het sociale domein van het Instituut voor Publieke Waarden. Het is tot stand gekomen in het kader van het Programma Sociaal Domein, en daarbinnen het onderdeel Volgen, Spiegelen, Leren in het sociaal domein (VSL), waarin rijk en gemeenten samen werken. In het onderzoek tonen actieonderzoekers en bestuurskundigen Harry Kruiter en Floor Kellerman aan de hand van de acht situaties aan dat mensen op basis van slechts twee of drie problemen al vastlopen in onze verzorgingsstaat.

Maatwerk
Kruiter en Kellerman onderzochten de onderliggende oorzaken van het vastlopen van hulp bij stapelingsproblematiek. Kruiter: ‘Wat alle cases in het onderzoek gemeen hebben, is dat er een bepaalde voorziening ontbreekt die voor een maatwerkoplossing kan zorgen. Daarnaast worden er voorwaarden gesteld aan de toegang tot een voorziening. Lars komt pas in aanmerking voor schuldsanering als hij niet meer verslaafd is. Nienke komt pas voor studiefinanciering in aanmerking als zij schuldenvrij is.’
Het hele artikel vind je hier op de website van Zorg + Welzijn; het rapport van het Instituut Publieke Waarden vind je hier.