Integrale Vroeghulp voor veel gemeenten nog blinde vlek
Negen op de tien gemeenten weet niet hoe groot de doelgroep voor Integrale Vroeghulp is. Verder weet meer dan de helft van de gemeenten niet hoeveel kinderen Vroeghulp ontvangen. Daardoor is het onduidelijk hoeveel kinderen nu niet de zorg krijgen die zij nodig hebben.
Deze verontrustende conclusie komt naar voren uit een quickscan van het NCJ. Het onderzoek is via een digitale vragenlijst onder alle 380 gemeenten in Nederland uitgezet en door bijna driekwart daadwerkelijk ingevuld. Gezien de grote respons is er nu een goed beeld van hoe Integrale Vroeghulp er landelijk voorstaat.
Met een factsheet en uitgebreide rapportage geeft het NCJ een terugkoppeling op de resultaten:
Opvallendste conclusies
- Het overgrote deel van de gemeenten (90%) weet niet hoe groot de doelgroep van Vroeghulp is; meer dan de helft weet niet hoeveel kinderen hiervan Vroeghulp ontvangen.
- De Jeugdgezondheidszorg (JGZ) heeft een belangrijke rol bij Vroeghulp.
- De beschikbaarheid, kwaliteit en ouderbetrokkenheid van Vroeghulp lijken goed geregeld.
- Hoewel de financiering vaak goed geregeld lijkt (regionaal of gemeentelijk), is dit niet het geval voor de financiering rondom het Multidisciplinair overleg (MDO) of is hier geen duidelijkheid over.
- De wachttijd tot multidisciplinair overleg en vervolghulp is lang. Dit vormt met name een knelpunt zodra er sprake is van complexere zorg.
Aanbevelingen
Wat leert de quickscan? Dit varieert van inzicht in de doelgroepen voor Integrale Vroeghulp tot het belang van het tijdig betrekken van ouders. Aanbevelingen zijn:
- Inzicht in de doelgroep
Geef alle gemeenten inzicht in de doelgroep: jonge kinderen met (mogelijk) meervoudige ontwikkelings- en/of gedragsvragen, zodat ze hun preventieve gemeentelijke toegang voor deze kinderen en hun ouders goed kunnen regelen. - Vervolgonderzoek
Gezien de subjectiviteit van de Quickscan (zowel in de opzet als het invullen van de vragenlijst) is het interessant om diepte interviews te gaan houden hoe men Vroeghulp in de praktijk realiseert. Landelijke signalen geven namelijk wel aan dat er ‘verbetering’ nodig is. - JGZ pak je rol
De JGZ is een belangrijke partij voor het signaleren en helpen van kinderen met psychosociale problemen. Landelijk moet dus worden geïnvesteerd in de verdere verbinding/versterking van de rol van de JGZ. Dat is een laagdrempelige plek voor ouders. Ook heeft de JGZ de meest vanzelfsprekende rol in de lokale en regionale samenwerking voor(zeer) jonge kinderen. - Gezamenlijke taal
Gemeenten benut deze informatie, om met elkaar in gesprek te gaan. Zorg dat je als partners binnen de gemeente een gezamenlijke taal spreekt, zowel op beleids- als op uitvoerend niveau en maak (kwaliteits)afspraken/ doelstellingen, waardoor onder andere de wachttijden verkleinen. - Verhoog de ouderbetrokkenheid
Hoewel de gemeenten aangeven de ouders goed te betrekken bij het Vroeghulptraject, is het streven 100% betrokkenheid. Vroeghulp nog beter neerzetten biedt kansen om nog beter aan te sluiten bij ouders.
Totstandkoming quickscan
De quickscan werd uitgevoerd door het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) en het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ) in opdracht van VNG , VGN , Ieder(in), Lesco, Sociaal Werk Nederland en MEE NL. De quickscan is via een digitale vragenlijst onder alle 380 gemeenten in Nederland uitgezet. Naast beleidsmedewerkers in de gemeente, hebben ook coördinatoren Integrale Vroeghulp en zorgprofessionals de quickscan ingevuld. Er zijn 561 rapportages binnengekomen, door 299 respondenten over 283 gemeenten. Het voornemen is om de quickscan jaarlijks uit te voeren voor het landelijk verkrijgen van inzicht rondom Vroeghulp.
Nieuwe infosheets voor professionals en gemeenten
Voor professionals en gemeenten zijn diverse infosheets beschikbaar om Vroeghulp en integraal samenwerken voor het jonge kind te ondersteunen: Bekijk de infosheets >
Contact en meer informatie
Neem voor vragen over (de organisatie van) Integrale Vroeghulp contact op met de landelijke IVH-adviseurs Jitty Runia, 06 36 41 80 17, jrunia@ncj.nl of Lieke van der Meulen, 06 13 13 64 99, lvandermeulen@ncj.nl