Meer vrijwilligers in regeling Gratis VOG per 1 november
Het kabinet vindt het belangrijk dat vrijwilligerswerk veilig is en daarom kunnen vanaf 1 november 2018 veel meer organisaties deelnemen aan de regeling Gratis VOG. In de huidige regeling konden vrijwilligers die werken met minderjarigen of met mensen met een verstandelijke beperking gratis een Verklaring Omtrent Gedrag (wat is dit?) krijgen.
De gezamenlijke lobby van Sociaal Werk Nederland en de NOV rond de VOG heeft tot een betere uitwerking van deze regeling geleid. De Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) wordt vanaf 1 november 2018 gratis voor alle vrijwilligers die werken met minderjarigen of mensen met een verstandelijke beperking. Wat gaat er veranderen?
1. Voor álle vrijwilligers die werken met kwetsbare mensen?
Ja, de nieuwe regeling geldt voor alle vrijwilligers in Nederland die werken met mensen in een afhankelijkheidssituatie. Daarmee bedoelen we vrijwilligers die hulp of begeleiding bieden aan kwetsbare groepen of personen. Daarnaast moet er sprake zijn van een risicovolle situatie. Denk bijvoorbeeld aan één-op-één huisbezoeken. We vragen aan organisaties om zelf te beargumenteren waarom er sprake is van een afhankelijkheidssituatie. Vrijwilligers moeten beschikking hebben over een DigiD.
2. Is de regeling geldig voor alle organisaties?
Ja, het maakt niet uit voor welke organisatie de vrijwilliger actief is. Of dat nu een school, welzijnsinstelling, sport- of hobbyclub is. De organisatie moet wel ingeschreven staan bij de Kamer van Koophandel en, als ze zijn toegelaten tot de regeling, E-herkenning hebben. Kerkelijke organisaties moeten voldoen aan de zelfde voorwaarden als andere organisaties, maar kunnen niet deelnemen via www.gratisvog.nl. Kerkelijke organisaties vinden meer informatie op www.cioweb.nl.
3. Maakt het nog uit hoeveel vrijwilligers er bij de organisatie werken?
Nee, in de huidige regeling moet de organisatie voor minimaal 70% uit vrijwilligers bestaan. Dat is vanaf 1 november niet meer zo. Organisaties moeten wel aangeven hoeveel vrijwilligers er werken met kwetsbare mensen.
4. Moeten organisaties nog andere veiligheidsmaatregelen nemen?
Ja, de vrijwilligersorganisatie moet een plan hebben waarin regels en richtlijnen staan omschreven over veilig vrijwilligerswerk. In het plan kunnen bijvoorbeeld afspraken worden gemaakt over het hebben van een vertrouwens(contact)persoon, goed aannamebeleid voor nieuwe vrijwilligers en/of het hebben van gedragsregels. Meer informatie staat hier beschreven voor sportorganisaties en hier voor andere vrijwilligersorganisaties.
5. Wie meldt zich waar aan?
Om een gratis VOG voor hun vrijwilligers te krijgen, moet de organisatie zich straks via deze website (www.gratisvog.nl) aanmelden door een digitaal formulier in te vullen. Op dit formulier moeten in elk geval de volgende vragen beantwoord worden:
- Werken er binnen de organisatie vrijwilligers in een afhankelijkheidsrelatie?
- Voert de organisatie een breder integriteitsbeleid? Meer informatie over integriteitsbeleid is te vinden op: www.inveiligehanden.nl.
Als de organisatie zich op de juiste manier heeft aangemeld, wordt bekeken of de organisatie aan de voorwaarden voldoet voordat zij wordt toegelaten tot de regeling. Organisaties die zijn toegelaten tot de regeling kunnen VOG’s klaarzetten (lees hier hoe) voor hun vrijwilligers.
De definitieve voorwaarden om gebruik te maken van de nieuwe regeling Gratis VOG worden ruim voor 1 november 2018 op deze website geplaatst.
Huidige voorwaarden
Als uw organisatie gebruik wil maken van de Regeling Gratis VOG moet zij voldoen aan een aantal voorwaarden die het ministerie van Veiligheid en Justitie stelt. U kunt deze voorwaarden op de website van de Dienst Justis, die de gratis verstrekking mogelijk maakt, in hun geheel terugvinden. Kort gezegd moet u voldoen aan de volgende voorwaarden:
- Uw organisatie staat ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel.
- Uw organisatie bestaat voor minimaal 70 procent uit vrijwilligers en is een echte vrijwilligersorganisatie (heeft geen winstoogmerk en is niet actief op een concurrerende markt). Onder meer uitgezonderd van de Regeling Gratis VOG zijn: welzijnsorganisaties, scholen, BSO, TSO en peuterspeelzalen en organisaties met een winstoogmerk.
- De voor de organisatie werkzame vrijwilligers zijn niet reeds op grond van andere wet- of regelgeving gehouden om een VOG aan te vragen;
- Vrijwilligers binnen uw organisaties werken met minderjarigen en/of mensen met een verstandelijke beperking.
- Uw organisatie kan aantonen dat er preventief beleid is om seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen. Dit kan variëren van het hebben van vertrouwens(contact)personen tot een goed aannamebeleid voor vrijwilligers. U moet óf een link kunnen plaatsen naar informatie op uw website óf een document uploaden óf uw beleid kunnen omschrijven.
Wat is breder preventief beleid?
Zowel Vereniging NOV als NOC*NSF hebben een stappenplan waarmee u kunt werken aan de veiligheid binnen uw organisatie. Deze stappenplannen lijken erg op elkaar, maar de één is voor de sport en de ander voor het brede vrijwilligerswerk.