Factsheet RIVM Preventie ouderen: tijd ontbreekt voor maatwerk

In de meeste gemeenten zijn er activiteiten voor thuiswonende ouderen aan om gezond oud worden en zelfstandig functioneren te bevorderen. Dit wordt ook wel preventieve ouderenzorg genoemd, veelal uitgevoerd door het sociaal werk, GGD’en, huisartsen, thuiszorg en wijkverpleegkundigen. Voorbeelden zijn activiteiten om meer te bewegen, gezond te eten en sociale contacten te bevorderen. Maar niet alle ouderen doen hieraan mee, zoals ouderen met een lage sociaal economische status (SES), met een klein sociaal netwerk en oudere migranten met een niet-westerse achtergrond.

Het RIVM heeft onderzoek gedaan naar de redenen dat deze ouderen onvoldoende bereikt worden met deze activiteiten. Zijn er activiteiten waarbij dat beter lukt? En wat zijn elementen die eraan bijdragen dat deze ouderen wel meedoen?

Maatwerk cruciaal
Uit de factsheet blijkt dat kansrijke elementen veelal voor de hand liggen. Meerdere elementen dragen bij aan het succesvol bereiken van ouderen met een lage SES, ouderen met een klein sociaal netwerk en oudere migranten met preventieve activiteiten. Hoewel deze elementen vaak als bekend worden verondersteld bij de professionals die deze activiteiten ontwikkelen en uitvoeren, blijken veel van deze ouderen in de praktijk niet deel te nemen aan preventieve activiteiten. Dat komt onder andere doordat er weinig expliciete aandacht wordt besteed aan deze groepen.

Tijd ontbreekt
Maatwerk is cruciaal maar ontbreekt vaak doordat het tijdsintensief is. Maatwerk betekent aansluiting vinden bij de verschillende wensen en behoeften van iedere oudere. Dit vraagt extra inspanning van professionals, maar dat wordt zelden gefaciliteerd vanuit organisaties of gemeenten. Om deze reden wordt dit afhankelijk van de individuele professional.