LSA: vijf punten voor hernieuwde wijkaanpak
Het is hoog tijd voor een weerbare wijkaanpak betoogde LSA vandaag op de conferentie ‘Vooruit met de wijk’. De landelijke vereniging voor actieve bewoners benoemde 5 actiepunten voor een hernieuwde wijkaanpak. Op de bijeenkomst over de vernieuwing van de wijkaanpak van Platform31, stedennetwerk G40, LSA en de gemeente Groningen presenteerde het LSA het essay ‘Tussen territoriumdrift en burgerkracht: Actiepunten voor een weerbare wijkaanpak’ dat onderzoeker Vasco Lub schreef in opdracht van het LSA.
In 2012 werd de wijkaanpak jaren vervroegd stilgezet, gemeenten waren zelf aan zet om hun wijken aan te pakken. Er ontstond een beleidsvacuüm. Veel steden hebben ondanks veel nieuwe taken en een tekort aan geld met meer of minder succes zelf een wijkaanpak volgehouden. Bewoners in kwetsbare wijken merken echter steeds vaker dat de leefbaarheid van hun wijk achteruit gaat. Onze leden vertellen over onveiligheid en armoede. De resultaten die jarenlange wijkaanpak heeft opgeleverd, verdwijnen in rap tempo, zo blijkt onder meer uit eerder onderzoek van Platform31. Sociaal Werk Nederland kaartte dat in 2015 al aan, mede naar aanleiding van de kamerbrief en Leefbarometer Voortgangsrapportage Wijkenaanpak 2015 van toenmalig minister Blok.
Voor een weerbare wijkaanpak is een grenzeloze manier van kijken nodig
Het LSA heeft in 2017 door het hele land bijeenkomsten gehouden met bewoners en beleidsmakers over hun gemeentelijke wijkaanpak. Deze gesprekken zijn geanalyseerd door onderzoeker Vasco Lub en deze analyse mondde uit in een essay dat we op de bijeenkomst presenteerden. Op de bijeenkomst waar de vernieuwing van de wijkaanpak centraal stond (congres Vooruit met de wijk), presenteerde Harrie Bosch, voorzitter van LSA, dit essay en de actiepunten die het LSA. ” Voor een weerbare wijkaanpak is een grenzeloze manier van kijken nodig.”
Actiepunten voor weerbare wijkaanpak
Bewoners moeten het startpunt zijn van de wijkaanpak
Een succesvolle en duurzame aanpak ontwerp je samen met de mensen die wonen in deze wijken. Dit vraagt om innovatieve vormen van het maken van gezamenlijke plannen en een duidelijke rol voor bewonersinitiatieven die publieke taken zelf uitvoeren.
Het verbeteren van sociaal-economische perspectieven van bewoners moet voorop staan
De wijkaanpak moet weer perspectief opleveren voor alle bewoners in de kwetsbare wijken. Om dit te bereiken moet gezocht worden naar de verbinding tussen het collectieve en het individuele niveau.
De energietransitie moet worden benut als nieuwe vorm van wijkaanpak
Zorg dat de banen en klussen die deze grote opgave oplevert, terechtkomen bij mensen en organisaties in de wijk. Zorg dat deze transitie wordt benut als vliegwiel voor een brede integrale opwaardering van buurten en wijken.
Territoriumdrift moet worden voorkomen
Voorkom dat organisaties zich alleen richten op hun eigen handelen en hun eigen (financiële) belang. Deze tunnelvisie van partners in de wijk gaat ten koste van de aandacht voor het functioneren van de wijk als systeem. Nieuwe vormen van samenwerking en samensturing zijn hiervoor belangrijk waarin de opgave van wijkaanpak belangrijker is dan de belangen van instituties.
Het Rijk moet haar rol nemen
Voor een succesvolle wijkaanpak hebben we het Rijk nodig bij minimaal de volgende punten 1 : Ze moet bijdragen aan kennisdeling van (het ontwikkelen van) succesvolle (lerende) praktijken. 2 : Ze moet actief beleid voeren voor kwetsbare wijken en haar bewoners. Dat doet ze door beleidsterreinen in samenhang te bekijken en daarin kansen te zien voor de aanpak van kwetsbare wijken (zoals de energietransitie). En door consequent nieuw beleid en stelselwijzigingen te toetsen op de consequenties voor de kwetsbare wijken.
Terug van nooit weggeweest
De ruim 250 deelnemers aan het landelijk congres ‘Vooruit met de wijk’ namen de woorden (en het essay) mee terwijl ze op zoek gingen naar inspiratie voor succesvolle wijkvernieuwing. Er waren sprekers, excursies en praktijkvoorbeelden die samen veel stof gaven tot nadenken en verdieping. De wijkaanpak is terug van nooit weggeweest. Maar heeft wel behoefte aan nieuw elan.
LSA is blij dat kwetsbare wijken weer op de agenda staan
LSA is blij dat kwetsbare wijken weer op de agenda staan. Als landelijke vereniging van betrokken bewoners roepen we iedereen op om nu te beginnen met een nieuwe lokale weerbare wijkaanpak. Bij deze lastige opgaven hebben we iedereen nodig: gemeenten, maatschappelijk middenveld, corporaties, het Rijk en natuurlijk bewoners. Met elkaar hebben we het vermogen om de komende jaren te werken aan weerbare wijken.
