Kabinet komt met overkoepelende aanpak armoede en schulden

Gisteren heeft minister Carola Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) de aanpak geldzorgen, armoede en schulden in een brief gedeeld met de Tweede Kamer. De ambitie is groot: zo moet het aantal mensen dat in armoede leeft in 2030 zijn gehalveerd ten opzichte van 2015 en al in 2025 moet het aantal kinderen dat in armoede opgroeit tot de helft zijn teruggebracht. In 2030 moet ook het aantal huishoudens met problematische schulden zijn gehalveerd.

Hoge urgentie
Sociaal Werk Nederland is intensief betrokken geweest bij de totstandkoming van deze aanpak. We hebben op verschillende momenten meegedacht en onze ideeën ingebracht. De plannen zijn ambitieus en dat is ook terecht, want de nood is hoog. Voor een grote en groeiende groep Nederlanders staat de bestaanszekerheid onder druk. Voor hen is de dagelijkse zorg om rond te komen groot, door onvoldoende of onzekere inkomsten of doordat ze te kampen hebben met problematische schulden. Dit zorgt voor bestaansstress, gezondheidsproblemen, sociaal isolement en schaamte en het zet kinderen langdurig op achterstand, vaak van generatie op generatie.

Samenwerking cruciaal
Het kabinet wil deze vicieuze cirkel doorbreken met een brede, meerjarige en integrale aanpak: het gaat over financiën, wonen en welbevinden; en over volwassenen, jongeren en kinderen. Ook wordt de samenwerking gezocht met andere departementen en kabinetsprogramma’s zoals het Nationaal programma Leefbaarheid en Veiligheid (VRO) en de Gelijke Kansen Alliantie (OCW). Het belang van een krachtig maatschappelijk middenveld wordt benadrukt. Het kabinet geeft dan ook aan bij de uitvoering te willen optrekken met gemeenten, maatschappelijke organisaties, het bedrijfsleven, uitvoeringsorganisaties, de wetenschap en ervaringsdeskundigen. We kunnen deze problematiek alleen samen aanpakken, was ook de boodschap die minister Schouten benadrukte tijdens ons recente congres Sociaal werk en armoedebeleid in samenwerking met Tintengroep.

Noodzaak overkoepelende visie
Sociaal Werk Nederland herkent het belang van een integrale aanpak en onderschrijft de reactie van de VNG en Divosa dat een kabinetsbrede visie, urgentie en commitment noodzakelijk is om bestaanszekerheid structureel te borgen. Bestaanszekerheid raakt immers vrijwel het gehele kabinet: het gaat ook over de fundamentele herziening van de Participatiewet, betaalbaar wonen, toegankelijke en betaalbare zorg en kinderopvang, het verhogen van het sociaal minimum naar adequaat niveau en het nemen van fiscale maatregelen. Een overkoepelende visie is dan ook onmisbaar en die start voor het sociaal werk in de wijken waar bewonersinitiatief, sociaal werk-, wmo- en zorgaanbieders samen de bestaande wijkinfrastructuur versterken. Zodat het lukt om bewoners in armoede en schulden te bereiken, vroeg te signaleren en aan de slag te gaan.

Naar concrete acties
De aanpak geldzorgen, armoede en schulden heeft een laag ‘maakbaarheidsgehalte’; de hardnekkigheid en complexiteit van de problematiek worden goed onderkend. Er zijn nu eenmaal geen simpele oplossingen en de realiteit is weerbarstig en veranderlijk, zoals we nu ook zien met de snel stijgende prijzen van energie en boodschappen. De keerzijde is dat veel plannen en voornemens nog weinig concreet zijn, zoals hoe de rollen van rijksoverheid en gemeente zich tot elkaar verhouden. Het ministerie werkt aan coalities en samenwerkingsverbanden om na de zomer tot concreet beleid en acties te komen. Ook Sociaal Werk Nederland is gevraagd om zich als strategisch partner aan deze verdere uitwerking te verbinden.

Wil je meer weten over de aanpak geldzorgen, armoede en schulden, lees dan de kamerbrief hieronder of bekijk de samenvatting en factsheet.