Boeiende confrontatie tussen Haagse plannen en Groninger praktijken rond Langer Thuis

Nog nooit liepen er tegelijkertijd zoveel landelijke programma’s om (kwetsbare) ouderen beter te ondersteunen. Op zich prima natuurlijk, want de vergrijzing werpt zijn schaduw vooruit. En om die in goede banen te leiden is er echt veel méér nodig dan meer van hetzelfde. Het vraagt om nauwere samenwerking, betere afstemming en vooral innovatieve activiteiten. En dat vraagt het van alles en iedereen die zich met ouderen bezighoudt.
Vandaar ons plan voor regionale bijeenkomsten om samen met leden te onderzoeken hoe je als sociaalwerkorganisatie hierbij het voortouw kunt nemen. En dat doen we niet alleen: het ministerie van VWS organiseert mee.
Onlangs was de eerste van die serie bijeenkomsten, voor directie en staf. We begonnen in Appingedam, het centrum van een regio waar de vergrijzing urgent is, mede omdat de jongeren daar vaak elders in Nederland hun heil zoeken. Met zeven sociaalwerkorganisaties waren we te gast bij Stichting Welzijn en Dienstverlening. Namens VWS waren Nils ter Braake en Willie Oldengarm van de partij; Nils als co-presentator en Willie als regio-ondersteuner van Een tegen Eenzaamheid.
Wat volgde was een boeiende confrontatie tussen Haagse plannen en Groninger praktijken. Landelijke programma’s als Een tegen Eenzaamheid, Langer Thuis en De Juiste Zorg op de Juiste Plek, zijn nog niet bij iedereen scherp genoeg in beeld. Maar na een korte uiteenzetting bleek dat de sociaal werkers in deze regio al heel veel doen wat naadloos binnen die programma’s past.
En dat is mooi. Er is dus een prima basis waarop de betreffende organisaties kunnen voortbouwen. En hoe je dat doet staat onder meer in de recentelijk uitgekomen handreiking Kwetsbare Ouderen Thuis, waarin de rol en samenwerking tussen huisarts, wijkverpleegkundige en sociaal werker erg helder is beschreven.
Ook handig is de Stimuleringsregeling E-Health Thuis (SET), die is bedoeld om het gebruik E-Health en andere digitale technieken te vergroten. Dit moet je gezamenlijk in gang zetten, organisaties alleen zijn te kwetsbaar. ZonMw biedt financiële ondersteuning om die samenwerking te bekostigen.
Dat er in de praktijk al zoveel gebeurt kan echter ook een valkuil zijn. Vanuit de gedachte “niks nieuws onder de zon” kun je de kansen missen die de landelijke programma’s wel degelijk bieden en waarmee ook gemeenten aan de slag gaan. Het is dan ook zaak om als sociaalwerkorganisatie goed in beeld te zijn bij je gemeente, constateerden we eendrachtig. Al is dat nog wel eens lastig. Het ligt niet in onze natuur om onszelf op de borst te slaan; we vinden ons werk al snel “vanzelfsprekend” en kunnen onze meerwaarde nog niet goed genoeg onder woorden brengen. En bovendien: het Rijk spreekt vaak met een Haags beleidsaccent. Daartoe moeten we ons beter zien te verhouden. En ook dat kun je samen beter dan alleen. Laat zien wat je doet en hoe goed dat past bij de nationale aanpakken.
Bovendien kampen zeker kleine sociaalwerkorganisaties vaak met een tekort aan formatieruimte voor het aanvragen van subsidie of het ontwikkelen van een project. Ook dan biedt samenwerking uitkomst.
De weg naar Appingedam was lang. En de terugweg ook. Maar trots en tevredenheid overheersten. Over de opbrengst van deze eerste bijeenkomst. En over wat sociaal werk allemaal al doet voor ouderen.
Gelukkig is de volgende bijeenkomst al in de maak. Op naar Lochem.

Mocht je bij het lezen interesse hebben gekregen en mee willen doen, bel of mail me dan!
Johan Huttinga
huttinga@sociaalwerk.nl
06 - 512 06 509