Prestatie wijkteam bepaald door factoren op teamniveau, niet door gemeentelijk beleid

Vrijwel alle gemeenten in Nederland werken in het sociale domein met wijkteams. Zij geven echter allemaal op eigen wijze invulling aan de organisatie, aansturing en missie van de teams. Het onderzoeksproject “Teamwerk in de Wijk” van de Erasmus Universiteit en de Universiteit Leiden heeft als doelstelling om te achterhalen welke kenmerken van wijkteams bijdragen aan de succesvolle transformatie van het sociaal domein.

Eerste concusies
De kernbevinding van het onderzoeksproject is dat “het functioneren en presteren van wijkteams voor het overgrote deel wordt bepaald door factoren op het niveau van het team, en niet door factoren op het niveau van de gemeente”. In andere woorden: hoewel er tussen gemeentes grote variëteit is aan beleid en grote verschillen bestaan in de organisatie van de teams, verschillen teamkenmerken sterker binnen gemeenten dan tussen gemeenten. Er is gekeken naar de mate van Zelfsturing, Interne samenwerking, Externe samenwerking,Teaminnovatie,Teamleren, en Overbodige regels en procedures.

Het onderzoek laat zien dat keuzes op beleidsniveau niet bepalend zijn voor de wijze waarop wijkteams in de praktijk functioneren. Voor politiek en bestuur betekent dit resultaat dat het slagen van de decentralisatie draait om transformatie op de werkvloer, en niet om transitie van systemen. De realiteit is dat keuzes op gemeentelijk niveau – ‘nul tot honderd’-teams of jeugdteams apart, de inbedding van professionals binnen of buiten de gemeentelijke organisatie, aansturing door managers of door een coach – uiteindelijk weinig consequenties hebben voor hoe teams functioneren. In plaats van het wijzigen van beleid, structuren en systemen op gemeenteniveau moet de aandacht verschuiven naar management, leiderschap en gedrag op teamniveau. Zie de factsheet in de bijlage.

Voor professionals en teamleiders biedt deze bevinding veel perspectief, er is binnen het team veel mogelijk om het functioneren van het team te beïnvloeden.

Vervolgonderzoek: sluit aan!
Vanaf 2020 gaat het onderzoeksproject voor drie jaar verder. Het is nu mogelijk voor andere gemeentes en wijkteams om zich aan te melden en deel te nemen aan het onderzoek. Op deze manier ontstaat een groeiende groep van gemeentes en wijkteams die met elkaar wetenschappelijke inzichten genereert om de transformatie te ondersteunen.

Meer informatie
Neem voor meer informatie contact op met dr. Joris van der Voet: j.van.der.voet@fgga.leidenuniv.nl