Intercollegiale toetsing: ‘Hoe leuk is het om een uur over je werk te praten?’

Je geeft een kijkje in de keuken en dat is spannend. Maar het is óók een feestje. Solidez, Malkander, Mozaïek welzijn en Forte Welzijn toetsen elkaar om de twee jaar om te checken of ze nog voldoen aan het Kwaliteitslabel Sterk Sociaal Werk. ‘Het is geen afvinklijstje. We praten over het werk en dat is zo leuk.’

Een onderlinge toetsing is in het begin even spannend. Irini Boxma, coördinator van Kind aan Huis en kartrekker van de onderlinge toetsing: ‘Er wordt toch gekeken of je het goed doet. Maar omdat we allemaal hetzelfde soort werk doen en het in ons allemaal zit om vol overgave voor mensen te gaan, luisteren we met elkaar vanuit nieuwsgierigheid. Ik kom er altijd blij vandaan. Hoe leuk is het om een uur over je werk te praten? Want dat is het vooral. We lopen alle kwaliteitsnormen langs, maar het is geen afvinklijst.’ Esther van der Zee, bestuurder van Solidez: ‘Ik geloof niet in afvinklijstjes. We voeren een goed gesprek. Gesprekken die je helpen om met ontwikkeling en verbeteringen aan de slag te gaan, doordat je een spiegel wordt voorgehouden en doordat je van elkaar kunt leren.’ Boxma: ‘Ik vraag me bij mijn werk wel eens af wat “ze” er bij de audit van zouden vinden. Maar dat is niet erg, hè? Het helpt me juist om keuzes te maken.’

Ideeën van elkaar
Volgens Marije Eillebrecht, bestuurder van Malkander, is een externe audit juist spannender voor de medewerkers. ‘De onderlinge toetsing door collega’s uit het vak is vertrouwder. Het zorgt ervoor dat we met elkaar in gesprek zijn en dat is zo leuk. De prikkelende vragen die we stellen, maken het zo waardevol: hoe heb je P&O georganiseerd, hoe zorg je dat je zelf up to date blijft, hoe ga je om met lastige cliënten?’ Boxma: ‘Een van de andere organisaties vertelde hoe zij hun stagiaires op een bijna trajectachtige manier begeleiden. Dat vond ik heel inspirerend.’ Eillebrecht: ‘Dankzij de audit weet ik dat bij andere gemeenten de sociaal werkers als adviseur aan tafel zitten bij de beleidsadviseurs. Dat idee opper ik nu bij onze gemeente.  Als je direct aan tafel zit, ben je veel zichtbaarder. Welzijn staat eigenlijk altijd ter discussie. Daarom is het zo belangrijk om aan die tafel te zitten. Dat geeft positie. Daarbij helpt het label ook. Het label Sterk Sociaal Werk geeft aan dat we professioneel werken, dat we onszelf en ons vak ontwikkelen en dat we de bestuurlijke organisatie op orde hebben.’

Lijst verbeterpunten heel behulpzaam
De organisaties hebben nu twee intercollegiale toetsingen achter de rug. Van der Zee: ‘De eerste audit leverde nog een aardige lijst van verbeterpunten op. Punten die we met elkaar in verband hebben gebracht met dat ene doel: hoe kunnen we nog wijkgerichter werken, hoe kunnen we nog meer kracht uit de wijk halen? De tweede keer was het lijstje verbeterpunten een stuk korter.’ Eillebrecht herkent dit: ‘Vanuit de verbeterpunten maak ik mijn plan van aanpak. Zo helpen het label en de audit me om de organisatie goed te structureren. Ik beschouw de interne audit bovendien als een generale repetitie voor de externe toetsing: wat moeten we nog doen om door de externe audit heen te komen?”

Vertrouwensband opgebouwd
De documenten die nodig zijn voor het keurmerk zetten de vier organisaties digitaal op een centrale plek waar iedereen bij kan. Zo hoeft het wiel niet opnieuw te worden uitgevonden. Dat er een drempel is voor organisaties om te starten met de interne toetsing, snappen de drie geïnterviewden wel. Een van die redenen is: de concurrentie bij aanbestedingen. Van der Zee: ‘In een wereld van aanbestedingen is het lastiger een mogelijke concurrent in je keuken te laten kijken. Daarom hebben wij onderling afgesproken dat we niet in elkaars gebied opereren.’ aan de andere kant zijn er zoveel positieve punten te noemen. Een ervan: de samenwerking blijft niet bij dit ene moment. Van der Zee: ‘Door de onderlinge vertrouwensband die we dankzij de toetsing hebben opgebouwd, is het mogelijk om niet alleen te praten over wat goed gaat, maar ook om onze dilemma’s met elkaar te delen. Dat is heel leerzaam en verrijkend. Zowel op bestuurlijk niveau als op uitvoerend niveau zijn zo hechte verbindingen ontstaan.’