VWS: Waarom het zo ongelooflijk belangrijk is om gemeenten te laten zien wat de waarde van jongerenwerk is

‘Jullie zijn veel nadrukkelijker aanwezig in het lokale netwerk dat is ontstaan na de decentralisatie Jeugd. Jullie hebben de handschoen opgepakt en laten zien dat je wilt samenwerken met het wijkteam; dat je voor je jongeren stáát en je taak veel breder opvat als voorheen.’ Lovende woorden van Marion Smit, directeur Jeugd van het ministerie van VWS, op de Dag van het Jongerenwerk, tegenover een zaal vol jongerenwerkers. Namens minister Hugo de Jonge ontving zij daar het onderzoeksrapport Náást de jongeren – De staat van professioneel jongerenwerk in Nederland. Dat onderzoek deed het Verwey Jonker-instituut in opdracht van Sociaal Werk Nederland.

VWS: samen in gesprek met VNG
De resultaten van de studie beschouwt Marion Smit bovendien als nuttig materiaal voor de huidige discussies van gemeente over budgetten. ‘Feiten helpen om dat gesprek te voeren.’
Handig daarbij is zeker ook de andere studie waarvan de uitkomsten die dag werden gepresenteerd. Youth Spot (HvA) onderzocht samen met een aantal sociaalwerkorganisaties het effect van het jongerenwerk op jongeren zélf. Dat onderzoek laat zien dat jongerenwerk als basisvoorziening in de wijk jongeren echt helpt hun eigen verantwoordelijkheid en mogelijkheden te versterken. Marion Smit: ‘Gemeenten zijn de primaire financiers van jongerenwerk. Het is dus ongelooflijk belangrijk om juist hen te laten zien wat de waarde van jongerenwerk is. We moeten samen in gesprek met de VNG om het jongerenwerk te verkópen, laten zien wat jongerenwerk betekent voor de jongeren zelf én voor de samenleving als geheel.’

Pareltjes
Zelf zag ze die toegevoegde waarde nog eens toen ze onlangs als gast van de partij was bij een werkbezoek Sociaal Werk Nederland aan het jongerenwerk van Zebra Welzijn in Den Haag. Onderdeel ervan is een buurtrestaurant dat grotendeels wordt gerund door jongeren. Buurtbewoners kunnen er dagelijks voor slechts € 5 een maaltijd gebruiken. Marion Smit: ‘Ik sprak een oudere dame die er net had gegeten. “Dit zijn nou eens leuke jongeren,” zei ze. Waarop een jongerenwerker antwoordde: ”Maar het zijn dezelfde jongeren als die op vrijdagavond bij u op de hoek staan. Geen enge types dus, maar gewoon jongeren die staan te praten.” Dat zijn vind ik echt kleine pareltjes. Wat een mooi vak hebben jullie!’

Dubbel gevoel
Marion Smit ontving het rapport uit handen van Lex Staal, directeur van Sociaal Werk Nederland. Hij deed dat trouwens wel met een dubbel gevoel: ‘Enerzijds zijn we blij dat hieruit blijkt dat het jongerenwerk prima aansluit bij wat jongeren nu nodig hebben. Maar minder blij ben ik met het gegeven dat we dat werk moeten doen met vrijwel hetzelfde aantal jongerenwerkers als tien jaar geleden, terwijl de bevolking is toegenomen én de problemen waarmee ze kampen heftiger zijn geworden. Op zich lukt het ons goed om méér op te schuiven naar preventie, maar we hebben daarvoor mínder mensen. En ze kunnen niet alles tegelijk; jongerenwerkers werken steeds vaker ook op scholen, maar in die uren zijn ze dus niet op straat. De werkdruk stijgt daardoor nog eens extra. Dan doen we als samenleving iets niet goed. Ik hoop dat dit rapport bijdraagt aan een kentering op dat punt.’

Staal was dan ook blij met Smits toezegging om op bestuurlijk niveau samen bij de VNG aan de bel te trekken. ‘We maken ons ernstig zorgen over de trend dat veel gemeenten hun financiële tekorten op jeugdzorg en Wmo aanzuiveren door te bezuinigen op sociaal werk. En dus ook op jongerenwerk. Dat moet echt stoppen. Deze twee rapporten kunnen daarbij helpen, zeker nu VWS zicht achter de uitkomsten schaart.’

• Lees ook het artikel van Zorg+Welzijn: "Lex Staal: ‘Vreemd dat er geen extra jongerenwerkers bij zijn gekomen’"