Ouders positief over kinderopvang, maar kritisch over de kosten

Anne Roeters en Freek Bucx onderzochten namens het Sociaal Cultureel Planbureau hoe ouders over de kinderopvang denken, wat hun ervaringen zijn en welke keuzes zij maken. Vijf bevindingen:

• Vier op de tien ouders geven de betaalbaarheid van kinderopvang een onvoldoende. Een op de zeven ouders vindt het aanvragen van een kinderopvangtoeslag ingewikkeld.
• Ouders zijn in het algemeen positief over de kwaliteit van de opvang. Zij vinden bijvoorbeeld dat er goed voor kinderen wordt gezorgd. Ouders zijn wel kritisch over vele wisselingen van het personeel.
• Niet-gebruikers zijn over het algemeen negatiever over de kinderopvang. Ze hebben bijvoorbeeld twijfels over de veiligheid van kinderen en de aandacht die er voor hen is.
• In gezinnen waar de kinderopvang als meer betaalbaar, toegankelijker en beter wordt gezien, wordt vaker opvang gebruikt en werkt de moeder meer uren.
• Ouders zijn meer tevreden over de afstemming tussen werk en privé naarmate zij positievere ervaringen met de opvang hebben.

Van krimp naar voorzichtige groei
De kinderopvang heeft een roerige periode achter de rug. Vanaf 2012 nam het gebruik af. Anno 2018 is de economische crisis achter de rug en investeert de overheid weer in de kinderopvang. In de recente jaren groeit het aandeel kinderen dat naar formele opvang gaat dan ook weer: In 2017 ging de helft van de kinderen onder de vier jaar en een kwart van de kinderen boven de vier jaar naar de opvang. Meer dan 700.000 kinderen gingen naar de opvang (kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang of gastouders).

Kwetsbare gezinnen: negatievere percepties en een lager gebruik
In het onderzoek is speciaal gekeken naar ouders die zich in een kwetsbare positie bevinden: bijvoorbeeld doordat ze een laag inkomen hebben of alleenstaand zijn. De kwetsbare ouders die deelnamen aan ons onderzoek bleken negatiever over kinderopvang te denken dan de andere ouders. Zo zien zij minder voordelen van opvang voor kinderen en maken zij zich meer zorgen over de veiligheid en aandacht die kinderen krijgen. Deze negatievere denkbeelden over opvang verklaren deels waarom deze groep hier minder gebruik van maakt. Deze ouders waren moeilijker bereikbaar.

Sociaal Werk Nederland deelt die conclusie, op grond van geluiden vanuit het peuterspeelzaalwerk, dat tegenwoordig ook onder kinderopvang valt. Senior adviseur Ernst Radius: ‘Wij krijgen al een tijdje signalen dat juist deze kwetsbare ouders afhaken. Maar dat doen ze vooral omdat de financiële regelingen te ingewikkeld worden en ze te veel formulieren moeten invullen. Uit recent onderzoek blijkt bovendien dat pedagogisch medewerkers op peuterspeelzalen in achterstandswijken veel tijd kwijt zijn om ouders daarbij te helpen.’

Ouders hechten aan betaalbare, toegankelijke én goede kinderopvang
De resultaten van het rapport suggereren dat aantrekkelijke kinderopvang voor ouders, betaalbaar, toegankelijk en van hoge kwaliteit moet zijn. De kans dat ouders opvang gebruiken, is bijvoorbeeld hoger naarmate ouders positiever over deze aspecten denken. Ook geven de ouders zonder opvang aan dat ze zouden overwegen wel opvang af te nemen als deze drie aspecten zouden verbeteren. Dit versterkt het belang van een integrale benadering, waarbij er aandacht is voor de betaalbaarheid, toegankelijkheid en kwaliteit van opvang.

Lees het hele artikel op de website van het SCP