Nare ervaringen in vroege kindertijd eisen al snel hun tol
Opgroeien in armoede, mishandeling, misbruik en andere nare ervaringen in de vroege kindertijd blijken van invloed te zijn op depressie en lichamelijke gezondheidsproblemen op de leeftijd van 9 tot 15 jaar. Een verandering in een belangrijke hersenstructuur kan verklaren hoe zulke stressvolle ervaringen de gezondheid van kinderen kan beïnvloeden.
Dat blijkt uit nieuw onderzoek aan de medische faculteit van de universiteit van Washington in St. Louis. Het was al bekend dat nare ervaringen op zeer jonge leeftijd van invloed zijn op de lichamelijke en mentale gezondheid later in het leven. Nu blijkt dit al zijn tol te eisen in de kindertijd zelf. Kinderen die geconfronteerd werden met meerdere negatieve ervaringen hadden 15 procent meer kans om ernstige depressies te ontwikkelen tijdens hun jeugd en puberteit. Ook hadden ze 25 procent meer kans op lichamelijke gezondheidsproblemen, waardoor de kans groter wordt dat ze school missen. De bevindingen zijn gepubliceerd in het tijdschrift; JAMA Pediatrics.
Niet verwacht
Bij het onderzoek waren 119 kinderen betrokken, die 3 tot 6 jaar oud waren toen het project begon. De onderzoekers rapporteerden de nare ervaringen in de levens van deze kinderen – zoals natuurrampen, de arrestatie van een ouder of een ouder met een ernstige ziekte. De kinderen die meededen aan het onderzoek hadden gemiddeld vijf of meer van dergelijke ervaringen voordat ze de leeftijd hadden bereikt van 8 jaar.
“We hadden niet verwacht dat we gezondheidsproblemen zouden zien bij kinderen die nog zo jong zijn”, zegt senior onderzoeker en psychiater Joan L. Luby, kinderarts in Washington. “Onze bevindingen tonen aan hoe krachtig de psychosociale omgeving kan zijn. Het brein van een kind ontwikkelt zich niet alleen op basis van zijn genetische infrastructuur, het wordt ook beïnvloed door de stress van armoede, geweld, het verlies van een ouder en andere negatieve ervaringen, die samen dus ernstige gevolgen kunnen hebben voor de gezondheid.
MRI-hersenscans
De onderzoekers maakten meerdere MRI-hersenscans bij deze kinderen. Dit werd gedaan in de periode dat de kinderen 6 tot 13 jaar waren. De eerste scans, uitgevoerd op het moment dat de kinderen de schoolleeftijd bereikten, toonden aan dat de inferieure frontale gyrus kleiner was. Dit hersengebied wordt geassocieerd met bepaalde vormen van gedrag, interpretatie van gezichtsuitdrukkingen en taalactiveiten. De onderzoekers vergeleken de scans van kinderen die meer negatieve ervaringen hadden meegemaakt met die van leeftijdgenootjes van wie het leven stabieler was in dezelfde leeftijdsperiode. “Een kleinere inferieure frontale gyrus lijkt kinderen kwetsbaarder te maken voor gedragsproblemen en slechte besluitvorming”, aldus Luby , directeur van het Early Emotional Development Program van de universiteit van Washington. De onderzoekers stelden ook vast dat de structuur deel lijkt uit te maken van een pad in het brein waardoor de stress van slechte jeugdervaringen de mentale en fysieke gezondheid kan beïnvloeden.
Opstapeling
In eerder onderzoek ontdekte Luby dat kinderen veerkrachtig zijn. Individuele stressoren zoals armoede of het verlies van een ouder kunnen overwonnen worden door goede en verzorgende opvoeding. Dit nieuwe onderzoek geeft aan dat wanneer kinderen meerdere stressfactoren ondergaan, de ervaringen opstapelen en al vroeg in het leven problemen kunnen veroorzaken. Familieleden en artsen moeten zich bewust zijn van de krachtige invloed van deze psychosociale risico’s, zodat kinderen de hulp kunnen krijgen die ze nodig hebben.
Gifstoffen
De uitkomst van het onderzoek kan de wijze waarop artsen en onderzoekers denken over de ontwikkeling van een ziekte veranderen, aldus Luby. “We weten dat gifstoffen in de omgeving een bijdrage kunnen leveren aan ziekte, maar deze studie suggereert dat kinderen ook fysieke en mentale gezondheidsproblemen kunnen ervaren door blootstelling aan psychosociale ‘gifstoffen’.
Nare ervaringen bij zwangeren en baby’s
Luby en haar collega’s zijn van plan om door te gaan met het volgen van de gezondheid van deze kinderen richting volwassenheid. Ondertussen starten de onderzoekers tevens een nieuwe multidisciplinaire studie waarbij ze zwangeren en baby’s volgen om te onderzoeken hoe het verband is tussen nare ervaringen en stressoren tijdens de zwangerschap en de eerste drie jaar van het leven én de breinontwikkeling en algehele gezondheid van de kinderen.
