Eva Brouns: ‘Kpi’s zijn indicatoren, géén afrekenlijstjes’
In april gaan elf sociaalwerkorganisaties beginnen aan de pilot die moet uitwijzen in hoeverre de testversie van het nieuwe kpi-model voldoet aan de doelstellingen en verwachtingen. Die pilot duurt tot en met het eind van het jaar, vertelde projectleider Eva Brouns tijdens de tweede sprintreview van het driedelige dataproject van Sociaal Werk Nederland. Bekijk hier de tweede spint review van het dataprogramma terug. In de bijlage van dit nieuwsbericht staat de presentatie van de sprint review.
‘Met dat model bieden we onze leden een handzaam instrument om met gemeenten in gesprek te gaan over de meerwaarde van hun werk,’ benadrukte ze voor de zekerheid nog maar eens. ‘Kpi’s zijn indicatoren, géén afrekenlijstjes. Kpi’s laten trends zien: gaat het wel of niet de goede kant op met bijvoorbeeld het percentage 60-plussers dat zegt eenzaam te zijn? En als dat stijgt: herkennen we dat? Zo ja: hoe komt dat, en wat valt er aan te doen? Dát gesprek aangaan is echt de belangrijkste opbrengst van het kpi-model voor afzonderlijke organisaties.’
Daarnaast zal het kpi-model van nut zijn voor de branche als geheel. Eva: ‘Dat wil zeggen: als voldoende sociaalwerkorganisaties ermee aan de slag gaan, en dus op dezelfde manier dezelfde dingen meten, dan levert dat een schat aan informatie die je kunt gebruiken voor de lobby richting gemeenten en het rijk, of als input voor wetenschappelijk onderzoek.’
Meten en weten in balans
Het kpi-model hoef je overigens niet los te laten op je totale dienstenpakket. Eva: ‘Je kunt je ook beperken tot een bepaalde werksoort, programma, interventie of buurthuis.’
Bovendien is het een bibliotheekmodel: ‘Je zoekt er een aantal uit die het best passen bij je werksoort, of bij wat je wilt weten. Let wel: hoe meer je er kiest, hoe meer data je zult moeten bijhouden. De verhouding tussen meten en weten moet wel in balans zijn.’
De kpi’s beslaan drie lagen:
- het resultaat van de inzet van de sociaal werkers (“meerwaarde-kpi’s”)
- de manier waarop dat resultaat wordt bereikt
- de kennis en vaardigheden die ze daarvoor nodig hebben
De circa veertig “meerwaarde-kpi’s” het conceptmodel zijn bestaande kpi’s. ‘Ze zijn bekend in gemeenteland en we hebben ze geselecteerd op basis van de zeven leefgebieden die ook ten grondslag liggen aan het beroepscompetentieprofiel van de sociaal werker.’
Ter illustratie per leefgebied een kpi:
- financiën: percentage huishoudens met een laag inkomen
- wonen en leefbaarheid: politieregistraties van overlast door jeugd
- werk, opleiding en activiteiten: percentage achterstandsleerlingen
- sociale relaties: aantal mensen met hulpvraag aan buurtnetwerk
- lichamelijke gezondheid: percentage mensen dat voldoende beweegt
- psychische gezondheid: percentage mensen dat zich gelukkig voelt
- zingeving: percentage mensen met voldoende regie over hun eigen leven
Dat het gelukt is om zo’n breed spectrum aan activiteiten in een generiek procesmodel te gieten, stemt tot tevredenheid. ‘Daar kunnen we als werkgroep fier op zijn.’
Dataplatform
Het conceptmodel heeft al groen licht gekregen van de vijf grootste leveranciers van registratiesoftware. Eva: ‘Ze zijn bereid hun spullen erop aan te passen.’
Vervolgens staat Sociaal Werk Nederland nog voor een strategische keus. ‘Blijven de data alleen beschikbaar voor afzonderlijke organisaties of probeer je met z’n allen te komen tot een dataplatform? Dat laatste biedt kansen voor meta-analyses op grond van branchebrede cijfers, maar dat vereist natuurlijk wel de toestemming van de leden, AVG-proof werken en de nodige investeringen.’
De elf pilotdeelnemers kiezen dus ieder een aantal kpi’s en gaan tot het eind van het jaar de daarvoor benodigde data bijhouden, parallel aan hun bestaande registratie. ‘In de komende maanden houden we “leersessies” om knelpunten te signaleren en op te lossen. En ik kan me voorstellen dat er gaandeweg kpi’s sneuvelen en bijkomen.’
Volgend januari worden de resultaten van de pilot verwerkt in een definitief model dat in april 2022 beschikbaar komt voor leden.
Bedrijfsplan
Naast het kpi-model kwamen tijdens de sprintreview ook de twee andere pijlers van het dataprogramma aan bod: de mkba-collectie en de “Sociale MBA”.
Om met de laatste te beginnen: ‘Voor de MBA hebben we vier typen ontwerpcriteria onderscheiden:
- kwaliteit (bijvoorbeeld: niveau hbo/wo, praktijkgericht)
- competenties (zoals netwerkvaardigheden, datascience, managementtechnieken),
- toelatingseisen (hbo+, sociaalwerkomgeving, assessment)
- opleidingsinstituten (die wellicht vergelijkbare opleidingen aanbieden)
Hoe verder? Eva: ‘Dat gaan we de komende weken binnen Sociaal Werk Nederland bespreken. Daarna willen we via een ledenenquête peilen wat hun wensen en behoeften zijn. Dan volgt nog een marktonderzoek en dat alles moet leiden tot een bedrijfsplan dat we in het najaar willen voorleggen aan het bestuur van Sociaal Werk Nederland.’
Dan de mkba’s. ‘Er is een ontwerp voor de website waarop we alle door ons verzamelde mkba’s willen onderbrengen; inclusief filters en een ratingsysteem. De komende maanden – iets later dan gepland – gaan we die website laten bouwen en vullen.’
