INTERVIEW Ward Vijgen: 'Kwetsbare mensen zijn extra kwetsbaar in een crisis'

Het Steunpunt Corona. Daar kunnen alle Maastrichtenaren terecht met al hun vragen over het gevreesde virus. Samen met Trajekt en andere netwerkpartners heeft de gemeenteMaastricht dit steunpunt opgezet. De sociaal teams zijn nu zeven dagen per week bereikbaar. Maastricht was en blijft een bruisende stad: de UIT-agenda is vervangen door de THUIS-agenda met live-streams van culturele activiteiten, allerlei workshops en wekelijks een verhaal, voorgelezen door de burgemeester. ‘Die creativiteit willen we ook na de crisis vasthouden,’ zegt Ward Vijgen, directeur-bestuurder van Trajekt.

Trajekt heeft ongeveer 140 medewerkers en 700 actieve vrijwilligers. “Iedereen doet er toe”, is het motto van deze organisatie voor sociaal werk, die niet alleen in Maastricht, maar ook in de gemeente Heuvelland werkt. Wie de website van Trajekt bezoekt, ziet dat deze organisatie helemaal ingesteld is op het online en via sociale media aanbieden van sociaal werk. Alsof de coronacrisis al een maandenlang woedt! Via het Steunpunt Corona of via de website van Trajekt kunnen inwoners van de gemeenten Maastricht en Heuvelland in contact komen met sociaal werkers. Via de website kan iedereen kijken naar de film “Trajekt Aktueel”, die door Trajekt en ketenpartners is gemaakt en die de bezoekers duidelijk maakt waar ze heen kunnen met hun vragen en problemen. Maar ook aan welke activiteiten zij kunnen deelnemen. Zo is er aandacht voor Steunpunt Corona, de Hulplijn CJG die ook onderdeel is van Steunpunt Carona. Ook wordt info verstrekt over het maatschappelijk werk en schoolmaatschappelijk werk van Trajekt en over tal van initiatieven van andere organisaties. Bijvoorbeeld Home Start, dat pedagogische tips geeft aan ouders. En Playing for Succes, dat kinderen leuke kaarten laat maken voor ouderen.

In Zuid-Limburg zijn volgens Ward Vijgen niet zoveel mensen geïnfecteerd als in Noord-Brabant. Ward: ‘Wel meer dan in het noorden van het land. Voor zover ik weet zijn er geen medewerkers geïnfecteerd geraakt. Er zijn wel mensen verkouden en grieperig geweest, maar bij niemand is de diagnose corona vastgesteld.’

Van UIT-agenda naar THUIS-agenda
Indrukwekkend is het aanbod via de THUIS-agenda. Via deze website kunnen inwoners kijken en  luiste-ren naar concerten en muziekvoorstellingen en deelnemen aan workshops voor bijvoorbeeld yoga en gezond bewegen. Kinderen kunnen naar verhalen luisteren, volwassenen naar het wekelijks verhaal van burgemeester Penn – te Strake. Ook via de website van Trajekt kunnen inwoners aan een reeks van activiteiten en workshops deelnemen, bijvoor-beeld rond yoga en gezond bewegen. Allerlei organi-saties, bedrijven en bewonersinitiatieven doen mee. ‘Maastricht is een sociale en saamhorige stad,’ lezen we op de website van Trajekt. ‘Dat komt in deze moeilijke tijd nadrukkelijk tot uiting. Bewoners, ondernemers en culturele instellingen nemen tal van grotere en kleinere initiatieven.’

‘Wij zijn verbinders,’ voegt Vijgen daaraan toe. ‘We ondersteunen allerlei initiatieven van inwoners. Zo is er een studentencollectief dat boodschappen doet voor mensen die de deur niet uit kunnen. Anderen bieden een hondenuitlaatservice aan. Maastricht Marketing biedt de mogelijkheid van een praatje voor mensen die zich eenzaam voelen. Met partners maken we ook maar ook instructiefilms voor ouderen die willen leren whatsappen of facetimen.’

 Krijgen kinderen en jongeren ook aandacht?
‘Jazeker! Via sociale media verzorgen onze kinderopbouwwerkers elke dag workshops voor kinderen. En met jongeren is een film gemaakt over groepsdruk: “Oonder drök”. Nu is er een tweede deel en dat wordt nu niet in de bioscoop uitgezonden, maar in afleveringen via YouTube. Er zijn allerlei challenges voor de jeugd. Onze mensen zijn uitermate creatief! Dat zie je ook in het boekje dat 800 kinderen via de post kregen, met leuke tips en activiteiten die zij samen met hun ouders kunnen doen.’

Jullie medewerkers zijn voor inwoners bereikbaar via email en via sociale media. Met wat voor vragen komen mensen? En bellen jullie professionals ook zelf naar inwoners?
‘De vragen waarover inwoners bellen, zijn heel verschillend. Veel praktische vragen, bijvoorbeeld over belastingaangifte. Maar ouders die nu hun kinderen thuis hebben, bellen ook met opvoedingsvragen. En ze komen met vragen over relatieproblematiek. Natuurlijk bellen onze professionals ook naar gezinnen die zij kennen, naar mensen van we zij al weten dat die extra aandacht nodig hebben. Naar mensen die kwetsbaar zijn. In veel gezinnen nemen spanningen toe als iedereen thuis is. Daarom verzorgen we niet alleen telefonische en online contacten, maar ook face-to-face ontmoetingen op plekken, die zodanig zijn ingericht dat recht wordt gedaan aan alle geldende voorzorgsmaatregelen. Voor mensen die de taal niet machtig zijn, of waar sprake is van onveiligheid of waar mensen niet vrijuit kunnen spreken. Eenzaamheid is ook een groot probleem. Jeugd die op straat hangt ook. Onze jongerenwerkers spreken jongeren aan, leggen uit waarom het belangrijk is om je aan de voorzorgsmaatregelen te houden. En wijzen hen op leuke activiteiten.’

Wat is de belangrijkste conclusie uit jullie ervaringen met de coronacrisis?
‘Dit is een crisis van ongekende omvang. Een gezondheidscrisis, een economische crisis en een sociale crisis. Trajekt is er voor iedereen die daar last van heeft. Wij zitten in de haarvaten van de samenleving. En wij zijn verbinders. Wij weten kwetsbare inwoners goed te vinden, we kunnen hulp en ondersteuning bieden en jong en oud mee laten doen aan allerlei zinvolle en plezierige activiteiten. Dankzij de creativiteit van onze medewerkers hebben we enorm veel activiteiten om inwoners te bereiken. Kwetsbare mensen zijn extra kwetsbaar in een crisis. Als je niet goed oplet, raken die mensen buiten beeld.’

Wat gaat Trajekt anders doen als de coronacrisis afgelopen is?
‘Dat we nu andere kanalen moeten gebruiken om onze doelgroepen te bereiken, heeft onze medewerkers heel creatief gemaakt. Die creativiteit leverde heel veel nieuwe activiteiten op. Die creativiteit willen we vasthouden. Maar online contact kan nooit in de plaats komen van face-to-face contact. Dat blijft belangrijk in al het sociaal werk. Na de coronacrisis zullen we wellicht op zoek gaan naar een nieuwe balans tussen online en face-to-face contacten.’

Kees Neefjes Verdiwel, 21 april 2020