Minister Dekker komt naar Jaarcongres van de sociaal raadslieden

De plannen van minister Dekker voor de hervorming van de rechtsbijstand houden de gemoederen al een tijdje bezig. ‘We zijn dan ook erg blij dat hij binnenkort komt spreken op het jaarcongres van de sociaal raadslieden,’ aldus Ernst Radius, senior adviseur van Sociaal Werk Nederland, de branchevereniging waarbij de Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden is aangesloten (LOSR).

‘Eerder was hij al eens op bezoek bij de sociaal raadslieden in Dordrecht, waar hij erg enthousiast bleek over hun werk. Tijdens het congres kan hij ons nog eens bijpraten over de stand van zaken rond die hervorming en omgekeerd van de sociaal raadslieden horen waar zij momenteel tegenaan lopen.’

Schulden leiden te vaak tot rechtszaken
‘Wat je ziet,’ zegt Ernst Radius, ‘is dat de economische groei in Nederland aanhoudt, maar dat een grote groep mensen daar nog steeds nauwelijks van profiteert en structureel in armoede leeft. Dat zijn ruim 660.000 mensen (4%). Het áántal aanvragen voor schuldhulpverlening stabiliseert weliswaar, maar de problemen rond schulden blijken complex en hardnekkig. En dat leidt vaker dan nodig is tot rechtszaken. Dus zeggen de sociaal raadslieden ook: “We hebben de sociale advocatuur hartstikke hard nodig, want sommige conflicten zijn echt iets voor de rechter. Maar we zien ook advocatenbureaus omvallen. Dat is zorgelijk.’

Omgekeerd hebben advocaten sociaal raadslieden nodig. ‘Mensen met structurele schulden kampen vaak ook met problemen op allerlei levensgebieden. Het zou advocaten veel te veel tijd kosten om die te ontwarren; bovendien zijn sociaal raadslieden daar beter in en – ook niet onbelangrijk – als laagdrempelige hulpverleners kunnen ze mensen met schulden ook makkelijker in contact brengen met onder meer maatschappelijk werkers, jongerenwerkers en ouderenwerkers, zodat ze ook aan hun sociaalmaatschappelijke problemen kunnen werken. En die samenwerking tussen sociaal raadslieden en de sociale advocatuur is er gelukkig ook allang.’

Start pilot juridische samenwerking in de eerstelijn
Het goede nieuws is dat het ministerie van Justitie onlangs subsidie heeft toegekend om de bestaande samenwerking nog verder te stroomlijnen. Ernst Radius: ‘We hebben geld gekregen voor het project “Verbetering samenwerking eerstelijns juridische bijstand”. Dat project focust op drie beroepsgroepen: sociaal advocaten, sociaal raadslieden en medewerkers van het Juridisch Loket. Zij gaan nauwer samenwerken om sneller een passende oplossing voor rechtzoekenden te vinden.

Nog dit najaar starten pilots in Amsterdam, Nijmegen, Zwolle, Utrecht en Middelburg. Het draait om de juiste mensen kennen, elkaar vertrouwen en gebruikmaken van elkaars expertise. En dan niet hapsnap, maar structureel.’
De pilots zijn een initiatief van de Nederlandse orde van advocaten (NOvA), de Raad voor Rechtsbijstand (RvR), het Juridisch Loket (hJL), Sociaal Werk Nederland en de Vereniging Sociale Advocatuur Nederland (VSAN).

LOSR-rapport over hoge kosten voor invordering
Een deel van de hardnekkige schulden heeft te maken met de kosten die invordering van een schuld met zich meebrengt. Het kan dus zomaar gebeuren dat je één keer je zorgverzekeringspremie van in totaal € 215,48 niet kunt betalen en na verloop van tijd aankijkt tegen een schuld van € 2485,35. Dat is namelijk een van de tachtig voorbeelden die de LOSR verzamelde en in een rapport heeft gebundeld. Ernst Radius: ‘Die kosten van invordering vergroten de schuld alleen maar en verkleinen juist de kans dat de achterstallige betaling alsnog kan worden geïnd. Dat werkt dus averechts.’
Het LOSR-rapport wordt op het jaarcongres overhandigd aan de minister.

• Het LOSR-congres vindt plaats op 29 januari in Nieuwegein. Meer weten? Direct opgeven? Klik hier.