Ambassadeurs Jeugd praten minister en Kamerleden bij over knelpunten en succesfactoren in het werken met jongeren

Op zich zit het jeugddomein niet om publiciteit verlegen. De reportages en verhalen over oplopende wachttijden en kostenstijgingen buitelen over elkaar heen. Terwijl er toch zoveel méér valt te vertellen over jongerenwerk, jeugdhulp en jeugdzorg.

Er is dus genoeg te doen voor de vijftien professionals die binnenkort de leergang Ambassadeur Jeugd afronden. Die eenjarige leergang is een initiatief van drie beroepsverenigingen: de beroepsvereniging van professionals in sociaal werk(BPSW), het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) en de Nederlandse vereniging van pedagogen en onderwijskundigen (NVO).

Enorm veel geleerd
Een van de aankomende ambassadeurs is Iris Houtman, jongerenwerker bij Vivenz (maatschappelijke dienstverlening) en werkzaam in Hendrik-Ido-Ambacht. Samen met twee parttime en nog een fulltime collega runt ze onder meer het plaatselijke jongerencentrum. ‘Daar is standaard drie keer per week een inloop met uiteenlopende activiteiten, voor meestal ruim veertig jongeren. Dat loopt echt goed.’ Daarnaast gaat ze regelmatig de straat op voor het ambulante jongerenwerk. Bovendien mag ze graag organiseren, inclusief het overleg met de gemeente en andere organisaties in het jeugddomein. ‘Vandaar dat ik binnenkort ook coördinator van het jongerenwerk word.’

Die interesse bracht haar er ook toe zich aan te melden voor de ambassadeursleergang. Iris Houtman: ‘En daar heb ik geen moment spijt van gehad, ik heb er enorm veel van geleerd. Over maatschappelijke dilemma’s, de landelijke politiek, beleid, de Jeugdwet, maar ook over mezelf: persoonlijk leiderschap, debatteren, communiceren, hoe profileer je jezelf, wat wil je uitdragen, dat soort dingen.’
Die leergang startte in januari 2019. ‘Met een klasje van vijftien professionals uit heel Nederland. Het gaat om één dag in de maand, met steeds een specifiek thema en gastsprekers uit het werkveld. Bovendien heeft iedereen een eigen persoonlijke coach met wie je eens in de twee maanden afspreekt. Dit alles bij elkaar is behoorlijk intensief, zeker in combinatie met een fulltime baan.’

Ontbijt met Tweede Kamerleden
Iris is de enige jongerenwerker in de groep, de andere professionals werken allemaal in de jeugdzorg. Vervelend? ‘Nee, al was het wel even wennen. Maar het is toch een heel divers gezelschap: gezinscoaches, groepsbegeleiders, jeugdzorg, jeugdbescherming, noem maar op. En sowieso zien ze allemaal het belang van werken aan preventie, juist om zwaardere zorg voor te zijn. Als problemen tijdig worden gesignaleerd dan komen sommige kinderen helemaal niet in de gesloten zorg terecht, dan hóéven sommige helemaal niet uit huis te worden geplaatst.’
Anderzijds: ‘Het is wel belangrijk dat er ten minste één jongerenwerker in de groep zit, anders raakt het belang van jongerenwerk misschien toch ondergesneeuwd.’

Hoewel ze officieel de leergang nog niet hebben voltooid worden de ambassadeurs al geregeld ingezet om de belangen van het jeugddomein over het voetlicht te krijgen. ‘Vanochtend hadden we bijvoorbeeld een ontbijt met Tweede Kamerleden. Daar hebben we onze punten goed onder de aandacht te brengen. De hoofdboodschap? Die van mij is natuurlijk: zet meer in op preventie en samenwerking. En die van de anderen: regel de jeugdzorg nou eindelijk eens goed. Haal de bureaucratie eraf. Nu zijn professionals soms wel 30% van hun tijd kwijt aan administratie.’

Succesverhalen
Eerder al waren ze op gesprek bij minister Hugo de Jonge. ‘We kwamen hem tegen na een debat, en hij wilde meteen een afspraak maken. Hij wilde van ons horen waar we op de werkvloer tegenaan lopen, maar naast de rampspoed was hij ook benieuwd naar succesverhalen, wat wél werkt. En waar komt de hoge uitval onder professionals in het jeugddomein vandaan? Hoe kunnen we de sector aantrekkelijk houden? En niet veel later kwam hij met zijn Kamerbrief dat het anders moet met de jeugdhulp, de jeugdbescherming en de jeugdreclassering. Hoe precies is helaas nog onduidelijk.’

Eerder bijsturen
Uit eigen ervaring weet Iris in ieder geval dat extra geld voor jongerenwerk meer dan welkom is. ‘In Hendrik-Ido-Ambacht hebben we momenteel eigenlijk maar één vaste groep in het jongerencentrum. Ze zijn pakweg 16-18 jaar, hebben geen zin meer om te sporten, sleutelen graag aan scooters en de meesten gebruiken diverse middelen. Dat zijn niet bepaald rolmodellen, die wil je niet mixen met jongere kinderen. Maar voor een extra groep hebben we geen personeel en ook geen ruimte, terwijl we zien dat de ook de 12-jarigen eigenlijk nergens terecht kunnen. Met hen wil je eigenlijk nu al contact hebben, zodat je ze eerder kunt bijsturen.’

Tot slot: mocht een jongerenwerker belangstelling hebben voor deze leergang, maar nog twijfelen over nut en noodzaak? ‘Gewoon doen! Het is ontzettend leerzaam en een ideale manier om jezelf te ontwikkelen én te leren om jezelf beter te laten zien. Bovendien vergroot het je netwerk. Daardoor kun je veel breder kijken en dus ook beter en effectiever samenwerken. Ik bedoel: we zien dezelfde jongeren maar we wéten het vaak niet van elkaar. Zonde toch?’

• De inschrijving voor de leergang 2020 is al gesloten. Aanmelden voor de leergang van 2021 kan vanaf september 2020. Nadere berichtgeving daarover volgt na de zomer.