Interview Lex Staal: naar veerkrachtige mensen in vitale wijken
Lex Staal, directeur-bestuurder van Sociaal Werk Nederland, is in beginsel positief over het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Als partijen dit samen goed oppakken, stelt hij vandaag in een interview op platform Sociaal Domein, biedt het akkoord veel kansen om vanuit welzijn, zorg en wonen te doen wat het beste is voor burgers. “Ook voor die buurtbewoners die je nooit hoort.”
Een nieuwe gemeenschappelijke taal
Volgens Staal vragen het GALA, maar ook het Integraal Zorg Akkoord (IZA) en het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO) om samenwerking over de grenzen van domeinen heen. Dit betekent dat ook zorg en welzijn met elkaar een nieuwe taal moeten leren: “Die lijken van buitenaf beschouwd hetzelfde, maar ze begrijpen elkaar vaak niet. Elkaar vinden in de voorliggende veranderopgave begint met elkaar beter leren kennen en waarderen.” Staal ziet dat er al gemeenten zijn die aanbieders in zorg en welzijn in het kader van GALA hebben uitgenodigd om in gesprek te gaan. Gesprekken waarin iedere partij iets van zijn eigen belang zal moeten loslaten om tot elkaar te komen.
Partnerschap met gemeenten
GALA is de beleidslijn, SPUK de bijbehorende financiële regeling. Nog dit jaar moeten gemeenten bepalen hoe ze die middelen gaan besteden aan de concrete aanpak van gezondheidsachterstanden. Dit gaat voor een belangrijk deel over sociaal werk. Onze leden kunnen als partner dan ook een rol spelen om de SPUK-middelen gericht aan te vragen. Staal noemt in Sociaal Domein voorbeelden als eenzaamheidsbestrijding gekoppeld aan ontmoeting, sporten en bewegen. Of het versterken van de sociale basis rond dementiezorg en mantelzorg. “Mijn oproep aan gemeenten is: laten we het gezamenlijk doen. In de eerste tranche zien we dat vooral de gemeenten die al een partnerschap hebben met zorg en welzijn ook al goed gebruikmaken van de SPUK-regeling. Dat onderstreept het belang van die samenwerking in plaats van een verhouding opdrachtgever-opdrachtnemer.”
Elastiek oprekken
De beoogde samenwerking tussen domeinen ontstaat niet vanzelf: er zitten allerlei wetten in de weg en praktische bezwaren. Hoe kom je toch tot een populatiegerichte aanpak, dwars door alle wetten heen? “Als we het woord stelselwijziging niet in de mond mogen nemen, hebben we in ieder geval de verplichting om het elastiek van het huidige stelsel zo ver mogelijk op te rekken”, stelt Staal. “Daar mogen de gemeenten de zorgverzekeraars ook op aanspreken. Als ze dat doen, gaan wij graag naast ze staan.”
Roadshow leefbare en vitale wijken
De directeur-bestuurder ziet gelukkig steeds meer collega-bestuurders – zowel bij het ministerie van VWS als in zorg, wonen en welzijn – die elkaar vinden vanuit dezelfde intentie. Hij noemt in het interview onder meer de maatschappelijke coalitie Leefbare en vitale wijken waarin tien partijen uit zorg, wonen en welzijn laten zien wat er al wél mogelijk is. Onder de noemer ‘Zo doen we dat’ organiseert de coalitie vanaf eind maart een roadshow met vijf regiobijeenkomsten: klik hier voor meer informatie.
Lees en download het gehele artikel op de website van Sociaal Domein – magazine voor innovatie.