Lobbykansen rond Provinciale Statenverkiezingen

Op woensdag 15 maart a.s. mogen we weer naar de stembus, voor de Provinciale Statenverkiezingen. Voor onze sector lijkt er op het eerste gezicht misschien weinig op het spel te staan. Toch liggen er kansen om sociaal werk ook op provinciaal niveau steviger op de kaart te zetten. We delen eerdere ervaringen, tips en een handige voorbeeldbrief.

Langdurige formatie verwacht
Als straks alle stemmen zijn geteld, volgt een vergelijkbaar proces als bij de Tweede Kamerverkiezingen. Een informateur, benoemd door de Commissaris van de Koning, maakt een rondje langs alle partijen om te onderzoeken welke coalities er mogelijk zijn. Vervolgens gaan de partijen die een mogelijke coalitie kunnen vormen met elkaar in onderhandeling. Het politieke landschap is sterk versnipperd, dus de verwachting is dat de onderhandelingen in veel provincies ingewikkeld worden en lang zullen duren. Dit was ook het geval bij de laatste provinciale verkiezingen: Groningen had vier jaar geleden als eerste de formatie rond, ruim twee maanden na de verkiezingen. Soms zijn er meerdere pogingen nodig om te komen tot een nieuw college van Gedeputeerde Staten.

Kansen voor provinciale lobby
Het formatieproces biedt kansen om maatschappelijke thema’s die voor sociaal werk relevant zijn en die gemeentegrenzen overstijgen, onder de aandacht te brengen. Denk bijvoorbeeld aan een inclusieve klimaat- en energietransitie (b.v. hoog op de agenda bij provincie Zuid-Holland), ontwikkeling van een regionale woonzorgvisie, de inrichting van de openbare ruimte en het buitengebied, mobiliteit en/of burgerparticipatie. Vanuit Sociaal Werk Nederland hebben we in het verleden onder meer lobby gevoerd bij de collegevorming in Noord-Brabant rond het thema dementievriendelijke wijken en ondersteuning van mensen met lichte dementie (mantelzorg, geheugencafés e.d.). Later is er een subsidieregeling gekomen van de provincie. Of dat het resultaat was van onze lobby-inspanningen is nooit met zekerheid te zeggen, maar onze pitch op uitnodiging van de formateur in aanwezigheid van de fractieleiders heeft het thema zeker op de provinciale agenda gezet.

Onze ervaring is dat je als sociaalwerkorganisatie in positieve zin opvalt

Denk groot, begin klein
Voet tussen de deur krijgen is relatief eenvoudig: stuur net na de verkiezingen een brief of e-mail aan de informateur met het verzoek deze ook door te geleiden naar de formateur. Inzet is je idee of belang in een presentatie of pitch persoonlijk toe te lichten. Sommige provincies bieden ook de mogelijkheid om via Facebook thema’s aan te dragen. Uiteraard wil elke belangenbehartiger zijn of haar belang verwerkt zien in het coalitieakkoord, de informateur ontvangt dan ook honderden verzoeken. Maar onze ervaring is dat je als sociaalwerkorganisatie in positieve zin opvalt, tussen de bouw- en infrabedrijven en de agrarische lobby. We kunnen zelfs helpen om politieke verschillen te overbruggen. Juist om dichter bij elkaar te komen op lastige kerndossiers (zoals woningbouw en stikstof), kan het helpen als je thema’s aandraagt vanuit het sociaal domein – immers geen primaire verantwoordelijkheid meer van de provincie.

Nog enkele tips:

• Bepaal goed van te voren wat je wil bereiken. Is het om je organisatie te promoten bij de oplossing van een probleem, jouw expertise te delen of je standpunten onder de aandacht te brengen over bepaalde sociaal werk-gerelateerde onderwerpen? Het is belangrijk om benodigde acties vanuit de provincie (bijvoorbeeld provinciale kennisondersteuning) in het licht van deze doelstellingen te concretiseren.
• Formuleer een kernboodschap over je organisatie (of netwerk van organisaties) en waarom het belangrijk is dat je wordt uitgenodigd bij de (in)formateur. Deze kernboodschap is ook bruikbaar bij de pitch waarin je je boodschap op een beknopte, overtuigende en begrijpelijke manier overbrengt.
• Bedenk met wie je samen kunt optrekken om effectiever je boodschap over te brengen. Dit kunnen collega-sociaalwerkorganisaties zijn, maar bijvoorbeeld ook zorgorganisaties en woningcorporaties als het gaat om een onderwerp als de regionale woonzorgvisie.
• Houd de contacten warm. De formateur is een soort spelverdeler: hij of zij bemoeit zich niet met de inhoud. Na de pitch is het dus belangrijk om in gesprek te komen met de fractieleiders. Houd contact met de belanghebbenden bij de provincie, informeer hen over relevante ontwikkelingen en nodig hen b.v. eens uit voor een werkbezoek om de kracht van sociaal werk van dichtbij te ervaren.
   

Voorbeeldbrief
In de bijlage hieronder vind je een voorbeeldtekst om als basis te gebruiken voor een brief of e-mail naar de (in)formateur en formerende partijen. Deze brief is specifiek ingestoken op het thema inclusieve energietransitie, maar dit kan natuurlijk ook een ander maatschappelijk thema zijn.

Heb je vragen of suggesties? Neem contact op met senior adviseur Marcel Mathijssen.

Tip: op maandag 13 maart a.s. vindt een online Provinciedebat plaats met als titel 'Het burgerbelang in de regio'. Verschillende experts buigen zich over vragen als: welke burgers zijn 'afgehaakt' en hoe komt dat? Hoe worden burgers in de klimaat- en energietransitie betrokken? Hoe zorgen we dat iedereen overal toegang heeft tot vervoer? Deelname is gratis. Klik hier voor meer informatie en aanmelden.


Beeld: Carolien van Oijen via Unsplash