Gemeenten ontvangen 34 miljard via 78 uitkeringen

Gemeenten ontvingen in 2017 van het Rijk 34,3 miljard euro via 78 verschillende uitkeringen. Hoewel van sommige uitkeringen goed bekend is hoe ze tussen gemeenten worden verdeeld, is dat voor enkele andere uitkeringen niet of nauwelijks te achterhalen. Dat blijkt uit de ‘Atlas Rijksuitkeringen aan gemeenten 2017’ die vorige week verscheen.

Na een sterke toename in 2015 vanwege de decentralisaties in het sociale domein is het totaalbedrag de afgelopen jaren vrij stabiel gebleven. Wel wordt dit bedrag verdeeld met behulp van meer verschillende uitkeringen. Na een jarenlange en zeer forse daling van het aantal uitkeringen, van meer dan 500 in 1980 naar 99 in 2010 en 57 in 2013, is dit aantal weer geleidelijk opgelopen tot 78 in 2017.

Gemiddeld per inwoner
Gemiddeld ontvangen gemeenten per inwoner 1.982 euro. Heerlen krijgt het meest, 3.465 euro. Daarna volgen Vlissingen (3.376 euro) en Rotterdam (3.307 euro). Grotere gemeenten en gemeenten in het noorden ontvangen het meeste geld van het Rijk, vooral door hun zwakkere sociale structuur, waardoor meer uitkeringen en meer zorg wordt verstrekt. Bloemendaal, Midden-Delfland en Blaricum krijgen het minst: minder dan 1.000 euro per inwoner.

Cijfers per gemeente bekijken
De interactieve kaart ‘Wat ontvangt mijn gemeente?’ toont de hoogte van de verschillende rijksuitkeringen en het totaal aan rijksuitkeringen per gemeente in 2017, in euro's per inwoner. Gemeenten kunnen aan de hand van tabellen in de bijlagen van het rapport nagaan in hoeverre ze meer of minder ontvingen dan het landelijk gemiddelde.

Atlas Rijksuitkeringen aan gemeenten 2017
De Atlas Rijksuitkeringen aan gemeenten 2017 is een uitgave van het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO), onderdeel van de Rijksuniversiteit Groningen. Hierin wordt een overzicht gegeven van de verdeling van de uitkeringen van het Rijk aan gemeenten in de periode 2010-2017. Behalve aan de verdeling van de uitkeringen wordt aandacht besteed aan de eigenschappen van verschillende soorten uitkeringen, de bedragen per uitkering, het aantal gemeenten dat een bepaalde uitkering ontvangt en de uitkeringsbedragen per inwoner. Daarnaast wordt aandacht besteed aan het verdeelsysteem achter de uitkeringen. Samen levert dit een totaaloverzicht van de belangrijkste inkomstenbron van gemeenten: uitkeringen van het Rijk.