Angst, schaamte, moedeloosheid zijn belangrijke oorzaken voor het al snel weer stoppen met schuldhulpverlening

Eerder contact met mensen met schulden, maatwerk en een persoonsgerichte aanpak met aandacht voor de hulpvrager en zijn emoties. Dat is de sleutel voor effectieve schuldhulpverlening. Dit blijkt uit onderzoek dat bureau Purpose uitvoerde in opdracht van Schouders Eronder. Sociaal Werk Nederland is een van de vijf partners van Schouders Eronder en onderkent de conclusie in de publicatie uit eigen praktijk van onze leden.

Angst, schaamte, moedeloosheid. De vereiste gang naar het gemeentehuis. De verplichting om je administratie compleet te hebben. Dit zijn redenen voor de forse uitval tijdens de eerste fase van schuldhulpverlening, ook wel de “stabilisatiefase” genoemd. Burgers worden geacht inzicht te krijgen in hun inkomsten, uitgaven en schulden. En er mogen geen nieuwe schulden worden gemaakt.

Gouden kans
Voor gemeenten en schuldhulpverleners is het een gouden kans om juist vanaf het eerste contact goed in te spelen op klantbeleving en emoties. Toch vallen er nog steeds veel mensen af. In opdracht van Schouders Eronder vroeg adviesbureau Purpose daarom circa 50 burgers in Den Haag, Rotterdam, Almere, Breda, Goeree-Overflakkee en Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk (BAR organisatie) hoe ze de stabilisatiefase hebben ervaren. Bovendien heeft het bureau bij deelnemende gemeenten meegelopen, cijfers opgevraagd en vergelijkbaar gemaakt.

Conclusies en aanbevelingen
Purpose formuleert deze conclusies in haar onderzoek, die indicatief zijn voor heel Nederland:

• Slechts 7% van mensen met schulden meldt zich bij schuldhulpverlening. Veel mensen voelen een barrière die vooral voortkomt uit schaamte of angst
• Klanten ervaren verschillende emoties tijdens stabilisatie: moedeloosheid bij het creëren van overzicht maar ook rust als het gelukt is. Tijdens stabilisatie wordt hier nog weinig rekening mee gehouden
• Hierdoor bereikt gemiddeld slechts 50% van deze klanten een schuldenregeling
• Veel van de deelnemende gemeenten werken procesgericht maar experimenteren met een meer persoonsgerichte aanpak. Ze missen echter nog inzicht in het effect van de nieuwe aanpak
• Het verzamelen van cijfers was lastig door gebrek aan eenduidige registratie en beperkte vergelijkbaarheid

Om stabilisatie effectiever te maken adviseert Purpose het volgende:

• Werk aan een nieuwe definitie voor stabilisatie. Volgens de huidige definitie is het een succes als iemand financieel stabiel is, maar gedrag en beleving ontbreken daarbij
• Houd rekening met hoe de klant de dienstverlening beleeft. Heb aandacht voor de persoonlijke leefwereld en emoties
• Zorg voor vergelijkbare en betrouwbare data om voortgang te monitoren en te sturen op ontwikkeling en verbetering

Lees de publieksversie van het onderzoeksverslag publieksversie_onderzoek_stabilisatie_schouders_eronder.pdf