Het Nieuwe Contracteren

Binnen het sociaal domein bestaan verschillende vormen van financiering en contractering. Ieder met zijn eigen kenmerken en voor- en nadelen. Gegeven de wil én de noodzaak om effectiever te werken in het sociaal domein zien we als Sociaal Werk Nederland ondertussen wel welke kant het uit zou moeten.

Gevraagd wordt een inkoopsysteem:

• waarmee je kunt sturen op de gewenste resultaten voor de burger
• dat de professional de ruimte geeft om te komen tot passende en goede dienstverlening
• dat bijdraagt aan vernieuwing en continuïteit van de ondersteuning
• dat eenvoud bevordert

Zo’n inkoopsysteem kun je volgens ons het best realiseren met (vormen van) opgave- en gebiedsgericht contracteren. Dat past het best bij de beoogde transformatie in het sociale domein: zorgen voor een sterke sociale basisstructuur in dorpen, wijken en buurten. Bouwstenen daarvoor zijn vormen van ondersteuning en dienstverlening die dicht bij huis worden aangeboden, die aansluiten bij de feitelijke (zorg- en ondersteunings)behoefte van burgers en hun kansen op (arbeid)participatie vergroten.

Of je tot zo’n opgave- en gebiedsgericht contract komt via aanbesteden of subsidiëring is volgens ons minder relevant. De veronderstelling dat je bij aanbesteding de resultaten scherper kunt definiëren dan bij subsidies strookt niet met de werkelijkheid. De praktijk van de Gouden Gemeenten laat zien dat met beide vormen uitstekende resultaten worden bereikt. We zien de route van aanbodgericht naar opgave- en gebiedsgericht contracteren als een gezamenlijke ontdekkingsreis in het sociale domein.

Het contracteringsproces is geen éénrichtingsverkeer. Het vraagt om lef, ruimte en moed om de gebaande paden te verlaten. Het beoogde reisgezelschap bestaat uit gemeente(n), lokale en regionale aanbieders, bewoners en maatschappelijke organisaties. Onder regie van de gemeente voeren zij ter voorbereiding gesprekken over de bestemming en ontwikkelroutes. Over het al dan niet inlassen van tussenstops op weg naar de eindbestemming, afhankelijk van bagage en reiservaring van de deelnemers.

Wat je samen meemaakt tijdens de reis naar het doel, heeft soms meer waarde dan het bereiken van het doel. Het samen reisplannen maken, biedt geen reisgarantie. De reisleider bepaalt uiteindelijk wie er mee op reis gaan. Met deze notitie bieden we een routekaart voor het gesprek over visie op samenwerking, marktordening, transitiepaden, contractering en monitoring.