Financiële compensatie coronacrisis voor gemeenten
De VNG heeft met het kabinet afgesproken dat tot 1 juni de omzet van zorgaanbieders onverminderd wordt vergoed. Deze afspraken zijn in april nader uitgewerkt. Het kabinet heeft besloten dat de omzetgarantie wordt verlengd tot 1 juli en daarna stopt. Gemeenten moeten voor 1 juli afspraken maken met zorgaanbieders over hervatting van zorg en ondersteuning. Dit laatste is te lezen in de Kamerbrief die minister Ollongren BZK heeft verstuurd op 28 mei 2020. En zie Binnenlands Bestuur.
De afspraken en de uitwerking van deze afspraken gelden daarmee ook voor de maand juni. Het kabinet stelt dat er op dit moment nog geen volledig beeld is van alle financiële gevolgen voor de medeoverheden voor de periode tot en met 1 juni. Het kabinet heeft echter niet willen wachten met dit pakket voor compensatie voor de korte termijn totdat alle reële kosten voor de periode tot 1 juni bekend zijn. De komende tijd wordt samen met de medeoverheden verder gewerkt aan afspraken op terreinen waar het beeld nu nog niet compleet is.
Er lopen nog gesprekken met de medeoverheden op het gebied van onder andere, zonder limitatief te zijn: het OV, de veiligheidsregio’s, de GGD-en, afvalinzameling, de buurthuizen, en het watermanagement.
Continuïteit zorg, uitstel noodzakelijke zorg en meerkosten Jeugdwet en Wmo 2015
De medeoverheden spannen zich in om te zorgen dat de dienstverlening aan burgers en ondernemers zo goed mogelijk doorgaat. Denk daarbij aan de continuïteit van de zorgverlening en ondersteuning in het sociaal domein. Omwille van de continuïteit van zorg voor cliënten tijdens coronamaatregelen én voor continuïteit van het stelsel nadien zijn maatregelen genomen, teneinde cliënten op grond van de Jeugdwet en de Wmo 2015 hulp en ondersteuning te kunnen blijven bieden.
Het Rijk heeft, in afstemming met de VNG, een zeer dringend beroep op gemeenten gedaan om hun aanbieders van jeugdhulp, jeugdbescherming, jeugdreclassering en maatschappelijke ondersteuning financieel zekerheid en ruimte te bieden, van 1 maart 2020 tot in elk geval 1 juni 2020. Deze afspraak is verlengd tot 1 juli 2020.
Het Rijk heeft tegelijkertijd met gemeenten afspraken gemaakt over compensatie van de directe meerkosten die voortkomen uit de coronamaatregelen en het volgen van de RIVM-richtlijnen. Daarnaast zijn Rijk en gemeenten in gesprek over de extra uitgaven over het geheel van 2020 voor zover die gerelateerd kunnen worden aan een evident uitstel van noodzakelijke zorg.
De nadere uitwerking van deze afspraken leidt voor nu tot een voorschot voor gemeenten van € 144 miljoen voor de meerkosten en inhaalzorg. In de komende periode werken Rijk en VNG samen om van inschatting van de kosten tot inzicht en definitieve afspraken te komen.
Bijstand, armoede en schulden
In het sociaal domein is de verwachting dat er meer burgers in de bijstand zullen komen. Het is belangrijk dat gemeenten ook deze burgers kunnen begeleiden om weer zo snel mogelijk een baan te vinden.
Verder is de verwachting dat als gevolg van de coronacrisis de armoede- en schuldenproblematiek zal toenemen. Het kabinet heeft voor de korte termijn enkele tijdelijke maatregelen getroffen en de Tweede Kamer hierover geïnformeerd. In deze brief licht het kabinet o.a.toe hoe ze samen met gemeenten en maatschappelijke partijen ervoor wil zorgen dat mensen die het financieel moeilijk hebben niet, als gevolg van de corona-uitbraak, nog verder in de (financiële) problemen terechtkomen. Ook de medeoverheden hebben aan de oproep gehoor gegeven om coulance te tonen bij de inning en kwijtschelding van heffingen.
Dagbesteding en vervoer
De afspraken met betrekking tot vervoer en dagbesteding volwassenen worden ook verlengd tot 1 juli. In overleg met betrokken partijen in de vervoersector en met aanbieders die dagbesteding voor volwassenen bieden, wordt bezien of en in welke vorm nadere verlenging daarna, nodig is.
Routekaart
Door het kabinet is een routekaart geschetst waarin voor de verschillende onderdelen van het sociaal domein is geschetst in welke vorm die hulp of ondersteuning weer plaats kan vinden. De nadrukkelijke oproep van het kabinet en de VNG is om zorg en ondersteuning die vanwege corona tijdelijk gestopt is, weer op te starten. De routekaart biedt daar de inhoudelijke basis voor.
Niet wachten tot 1 juli
De routekaart is de basis om vanaf nu de zorg op te starten, voor zover die gestopt is. De omzetgarantie tot 1 juli geeft de mogelijkheid dit in de komende weken daadwerkelijk vorm te geven.
Na 1 juli
Ook na 1 juli zal de coronacrisis gevolgen hebben voor het sociaal domein. De maatregel van de 1,5 meter afstand zal met name grote impact hebben. De ruimte om alternatieve vormen van hulp te bieden, wanneer dit op reguliere wijze nog niet mogelijk is, blijft bestaan.
