Vijf pijlers voor eenzaamheidsbestrijding

Met het programma Eén tegen Eenzaamheid steunt het Rijk de gemeenten in hun strijd tegen eenzaamheid. Een belangrijke stap daarbij is om te komen van “signalen van eenzaamheid bespreekbaar maken” tot “het doorbreken en duurzaam veranderen van eenzaamheid”.
In dat kader zijn nu vijf pijlers benoemd die de gemeentelijke aanpak moeten dragen. ‘Die pijlers vormen daarmee de start van de uitrol van het programma, aldus Johan Huttinga, senior medewerker preventie bij Sociaal Werk Nederland.

De vijf pijlers zijn:

1. Bestuurlijk commitment
   De aanpak van eenzaamheid valt of staat met het politiek-bestuurlijk draagvlak. Zorg dat het college van B & W betrokken is, evenals beleidsmakers van verschillende beleidsterreinen.
2. Creëer een sterk netwerk
   Eenzaamheid aanpakken kan alleen in netwerkverband. Kijk welke partijen er al zijn, maar maak ook nieuwe en slimme verbindingen. Betrek daarbij zeker ook lokale ondernemers. Maak iemand kartrekker.
3. Betrek mensen, eenzamen zelf
   Er is niet één type eenzame en één type eenzaamheid. Om goed aan te sluiten bij de doelgroep, moet je hen erbij betrekken. En ook de omgeving zoals de familie en buurtbewoners.
4. Werk aan duurzaam aanpakken
   Kijk naar wat echt werkt om eenzaamheid te doorbreken en kies voor een duurzame aanpak.
5. Monitoring en evaluatie
   Eenzaamheid doorbreken is blijven leren in de praktijk. Monitoring en evaluatie dwingt je om samen te blijven leren en de aanpak verder te brengen.

Oude en nieuwe eenzaamheidsbestrijders
‘Sociaalwerkorganisaties hebben natuurlijk al sinds jaar en dag aandacht voor eenzaamheidsbestrijding,’ stelt Johan Huttinga. ‘Deze vijf pijlers kunnen zeker helpen voor effectieve coalities van oude en nieuwe eenzaamheidsbestrijders. We gaan doe pijlers ook agenderen binnen het consortium Beter Oud, waarmee we een brede ondersteuning van het programma Eén tegen Eenzaamheid willen ontwikkelen.’

Ook voor eenzame jongeren moet iets gebeuren
Maar eenzaamheid is niet alleen iets van ouderen, waarschuwt Huttinga. ‘Ook onder jongeren is het helaas een hardnekkig probleem. We vinden dan ook dat het Rijk en gemeenten werk moeten maken van de motie van Attje Kuiken (PvdA)  en Rens Raemakers (D66). Daarin vroegen ze de regering om voor jongeren net zo’n soort programma in te zetten als Eén tegen Eenzaamheid.’

Het RIVM heeft interessante cijfers over diverse vormen van eenzaamheid, ook op wijk- en buurtniveau: https://www.rivm.nl/media/eenzaamheid/ . Voor de volledigheid hieronder bovendien een lijstje met de twintig gemeenten die een decentralisatie-uitkering hebben gekregen vanwege hun hoge eenzaamheidspercentage:

• Amsterdam
• Baarn
• Delft
• Dordrecht
• Gorinchem
• Haarlem
• Haarlemmermeer
• Heerlen
• Leeuwarden
• Lelystad
• Roermond
• Rotterdam
• Schiedam
• Terneuzen
• Westerveld

In de bijlagen

• flyer De 5 pijlers
• infographic Eén tegen Eenzaamheid
• motie Kuiken-Raemakers