SWN wil Nationaal Preventieprogramma Jeugd en geoormerkt bedrag voor jeugdhulp in de buurt

Sociaal Werk Nederland doet een klemmend beroep op minister Hugo de Jonge: kom met een goed Nationaal Preventieprogramma Jeugd en een fors, geoormerkt bedrag voor jeugdhulp in de buurt. Gooi het roer nu eindelijk om en garandeer zo dat extra middelen voor jeugdhulp door gemeenten niet weer worden geïnvesteerd in nog meer dure jeugdzorg, maar in het vroegtijdig voorkómen van problemen en het versterken van gezinnen, opgroeiende kinderen en jongeren.

Denkomslag nodig: investeren in preventie voor jeugd in wijken
Het vraagstuk Jeugd gaat over een diepgaande transformatie en een echt andere mindset. Het vraagt om een transformatie van de hele zorg voor jeugd, met inzet van alle betrokken partijen in het sociaal domein. Stop daar dus substantieel geld in, en start een stimuleringsprogramma voor jeugdhulp in de buurt, vanuit preventie en integraal werken op alle levensterreinen. Investeer in integraal sociaal werk en de koppeling met jeugdhulp.

Bespaar en transformeer naar hulp in de buurt
De kosten voor jeugdzorg lopen op. Dat is ook niet zo gek als je bedenkt hoe complex de digitale samenleving is waarin ouders zich moeten redden. In Nederland is één op de acht inwoners zwakbegaafd en kampen 2,5 miljoen huishoudens met schulden. Ze kampen bovendien vaak met  vechtscheidingen, huiselijk geweld, verwaarlozing. Multiprobleemgezinnen vragen veel hulp en dat brengt hoge kosten met zich mee. Veel kinderen raken in de knel. Vroegtijdige, laagdrempelige hulp kan dan vaak al uitkomst bieden.

Wat is preventie?
Preventie vraagt een sterke sociale basis in elke wijk, voor opgroeiden kinderen en jongeren, met als cruciaal element de sociaalwerkketen voor 0 – 23 jaar. Met sluitende schakels tussen cjg, huisarts, jonge ouders, peuteropvang, jeugdwerk, sterk jongerenwerk en onderwijs en veiligheid.

De inzet van (jeugdhulp)geld is tot nu toe te eenzijdig gericht op méér van hetzelfde, met weinig visie en onvoldoende nadruk op het voorkomen van problemen. Sterker, de (achterstands)wijken worden weer verwaarloosd en in veel gemeenten wordt bezuinigd op preventie en ondersteuning in het gewone dagelijkse leven, dus juist op die sociale basis. Zonder gerichte investering in deze vroegtijdige preventieve hulp aan jeugdigen en gezinnen is het onmogelijk om de groei van jeugdzorgkosten te voorkomen. Geld blijven pompen in jeugdzorg zonder visie op preventie is dweilen met de kraan open.

De oplossing: investeer in integraal sociaal werk en koppeling met jeugdhulp (0 tot 23)
Kinderen hebben recht op veilig en goed opgroeien. Zeker voor kinderen in kwetsbare gezinnen en buurten geldt dat de omgeving, de buurt en nabije professionals hierin een belangrijke rol spelen. Ouders staan vaak open voor ondersteuning, maar inzet van jeugdzorg wordt als een hoge drempel gezien.

Eenvoudige interventies zijn dan van grote waarde: een pedagogisch spreekuur, een buurtpedagoog die aan huis komt en een praatje maakt, ontmoetingen met andere ouders in de ouderkamer. Pas als ouders ernstig in gebreke blijven is zware zorg nodig. Hoe eerder pedagogische ondersteuning ‘en passant’ via spel (peuterspeelzaal, spel aan huis, voorschoolse taalondersteuning), sport en buurtwerk het gedrag en welzijn van het kind en ouders kan bijsturen, hoe beter. Maar de hulpbieders moeten er wel zijn!

Maandag 12 november debatteren Hugo de Jonge en Sander Dekker over jeugdzorg/jeugdhulp in een wetgevingsoverleg met de Kamer. 
Zie voor de brief de bijlage.