Op werkbezoek bij gro-up: voor kind, gezin en buurt

Op maandag 15 mei, de Internationale Dag van het Gezin, organiseerden Sociaal Werk Nederland en de Brancheorganisatie Kinderopvang (BK) een werkbezoek aan gro-up in Rotterdam. Samen met beleidsmedewerkers van de ministeries van SZW, OCW en VWS en afgevaardigden van het Nederlands Jeugdinstituut (NJi), de VNG en gemeente Rotterdam raakten we geïnspireerd door het unieke aanbod van gro-up. Namens Sociaal Werk Nederland waren directeur-bestuurder Lex Staal en senior adviseur Ernst Radius aanwezig.

Bestuursvoorzitter Martin van de Ruit van gro-up vertelde trots over het avontuur dat gro-up anderhalf jaar geleden is aangegaan. De fusieorganisatie is actief in kraamzorg, kinderopvang, buurtwerk, jeugdhulp en onderwijs. Met 300 locaties en ruim 3.000 medewerkers voelen zij zich verantwoordelijk voor elke stap in het groeipad van een kind, van zwangerschap tot zelfstandigheid. Elke dag wordt hard gewerkt om alle bestaande schotten, kaders en systemen te doorbreken en een relatie op te bouwen met het kind, het gezin en de buurt. Want ook, of juist, het systeem om een kind heen kan bijdragen aan zijn ontwikkeling. Medewerkers worden hierbij aangemoedigd om het ‘gewoon te gaan doen’: gro-up redeneert primair vanuit de hulpvraag en niet vanuit een methodiek, al is wetenschappelijke onderbouwing ook een belangrijke waarde.

Preventie en breuklijnen
Om impact te maken moet je aan preventie doen en dat moet je doen op de plekken waar kinderen en (toekomstige) ouders komen: in de buurt, op de pleinen en achter de voordeur. Oplossen begint met een relatie opbouwen, de verbinding aangaan en veel luisteren. gro-up onderscheidt zich door de hulpvraag van het kind of de ouder centraal te stellen en positief te bekrachtigen wat mensen zelf al kunnen. De vraag ‘wat zijn jouw doelen?’ zorgt ervoor dat mensen zich, na talloze hulpverleners gezien te hebben, vaak eindelijk gehoord en gezien voelen. Het systeem rondom het kind, het informele netwerk, wordt daarbij actief, outreachend en ambulant opgezocht.

In het Huis van de Wijk in de Rotterdamse jaren ’80-wijk Zevenkamp vertelden buurtwerkers over hoe een inloop speelochtend voor hen vooral een laagdrempelige manier is om de moeders en vaders van de kinderen te leren kennen. Omdat zij in dezelfde wijk ’s middags ook weer op de pleinen staan, zijn zij een vast gezicht voor ouders en kinderen en dat zorgt voor vertrouwen. De buurtwerkers leiden daarnaast jongeren op als Citytrainers zodat de jongeren op hun beurt op de pleinen weer andere kinderen kunnen helpen.

In Zevenkamp vind je ook Eigen Wijs, een combi-locatie van kinderopvang en jeugdhulp, waar een Dagprogramma Jonge Kind wordt aangeboden aan kinderen van 2-6 jaar met een ontwikkelingsachterstand. Kinderen die het nog niet redden op de reguliere kinderopvang en in de kleuterklas kunnen hier vaardigheden opdoen om later naar een passende vorm van onderwijs uit te stromen. Typerend voor gro-up is dat zij met hun programma’s juist dit soort breuklijnen opzoeken: tussen 2 en 6 jaar zit een moment van grote overgang (naar school). Een andere breuklijn zit in de leeftijdscategorie 10-14 jaar, waar veel buurtwerk op wordt ingezet.

Maatwerk en partnership
Als de hulpvraag van het kind of de ouder het uitgangspunt is, wordt het automatisch maatwerk. Dat maakt het werk leuk en spannend tegelijk. Want is het dan wel meetbaar wat je doet? En ‘hebben jullie geen last van de AVG?’, was een veelgehoorde vraag. “Gewoon toestemming vragen aan de ouders, dan kan er heel veel”, was het antwoord. En over je eigen schaduw heen stappen door samen te werken met iedereen in je buurt, dus ook met je concurrent. Partnerships zijn daarbij heel belangrijk. Op alle niveaus moet interprofessionele samenwerking gedragen worden, ook op het ministerie, bij de gemeente, bij de zorgverzekeraar, bij het Centrum Jeugd en Gezin (CJG) en natuurlijk binnen de eigen organisatie.

Raakvlakken met Travers in Zwolle
Op donderdag 16 maart brachten wij, ook in samenwerking met BK, een werkbezoek aan Travers Welzijn in Zwolle. Net als gro-up brengen zij met een uniek portfolio interprofessionele samenwerking dagelijks in de praktijk. Samen doorbreken deze organisaties de gebruikelijke schotten en proberen vooral te doen wat werkt. Inspirerend in een tijd waarin de focus zo vaak ligt op alles wat er niet lukt. Beide organisaties zijn geheel gericht op het systeem rondom het kind. De ouders worden overal bij betrokken, zijn soms zelfs het vertrekpunt en ook het (informele) netwerk om het gezin wordt in kaart gebracht. Veel projecten gaan over het bekrachtigen van wat mensen al wel kunnen, een positieve benadering dus. En maatwerk, ook al weet je dat dit niet altijd precies meetbaar is. Ook valt op dat gemeenten Zwolle en Rotterdam een actieve rol pakken om het denken buiten de bestaande kaders mogelijk te maken.

Neem voor meer informatie contact op met Ernst Radius.

Klik hier voor een overzicht van recente werkbezoeken.