Nieuw programma ouderenzorg: meer zelf, thuis en digitaal

De manier waarop we in Nederland oudere mensen verzorgen en ondersteunen moet snel veranderen. Daar zijn de verschillende partijen in de zorg en ondersteuning voor ouderen het over eens. Vandaag klinkt daarom het startschot voor het VWS-programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO). Het programma bestaat uit verschillende maatregelen, initiatieven en projecten om ervoor te zorgen dat de ouderenzorg ook in de toekomst blijft passen bij wat ouderen willen. En om ervoor te zorgen dat, gezien de grote schaarste aan personeel en de stijgende zorgvraag, de ouderenzorg ook in de toekomst goed georganiseerd kan worden. Om die transformatie te ondersteunen, trekt het kabinet in de komende vijf jaar ruim 770 miljoen euro uit. Minister Helder voor Langdurige Zorg en Sport stuurde hier vandaag een brief over aan de Tweede Kamer (zie bijlage onderaan deze pagina).

Maatschappelijke omgeving ouderen als uitgangspunt
Als Sociaal Werk Nederland steunen wij de beweging en de visie die daarbij hoort. Als we de zorg en ondersteuning voor de meest kwetsbare ouderen toegankelijk willen houden dan moet het anders en samen, met een nadruk op een sterke sociale basis. De maatschappelijke omgeving van de ouderen moet het uitgangspunt zijn, waarop zorg (indien noodzakelijk) aansluit en niet andersom. Sociaal Werk Nederland heeft zich als partner gecommitteerd aan de uitgangspunten van het programma en de minister toegezegd in te stappen in de verdere uitwerking, waarbij de financiering van de transitie en aandacht voor de arbeidsmarkproblematiek voorwaardelijk zijn.

Urgentie
De zorg en ondersteuning voor ouderen moet anders georganiseerd worden, vinden de verschillende partijen in de ouderenzorg. Ouderen van nu zijn vitaler en leven langer, ook met chronische ziekten. Zij willen en kunnen langer zelfstandig zijn dan de ouderen van een generatie geleden. Zij willen meer regie behouden op hun leven en als zij zorg nodig hebben, willen zij dat de zorg niet hun leven bepaalt, maar hen ondersteunt om hun eigen dingen te blijven doen. Ook is de verwachting dat door de vergrijzing de komende jaren steeds meer mensen een beroep gaan doen op ouderenzorg. Tegelijkertijd zal het aantal mensen dat werkt in de zorg en het aantal mantelzorgers niet in dezelfde mate toenemen. Dat leidt nu al tot nijpende situaties. Daarom moet de zorg anders georganiseerd worden.

Zelf als het kan, thuis als het kan, digitaal als het kan

Nieuwe norm
Met het WOZO-programma leggen de verschillende partijen uit de ouderenzorgsector een nieuwe norm vast: zelf als het kan, thuis als het kan en digitaal als het kan. De partijen in de ouderenzorg werken toe naar zorg en ondersteuning waarbij ouderen zo veel mogelijk zelfredzaam zijn en blijven door het zonodig (opnieuw) aanleren van vaardigheden, fit blijven, hulpmiddelen gebruiken en hulp uit de omgeving. Om langer thuis te kunnen blijven wonen, moeten er geschikte woningen voor ouderen beschikbaar komen en moet er goede, passende zorg en ondersteuning aan huis geleverd worden. Waar mogelijk digitaal, bijvoorbeeld via beeldbellen en e-health toepassingen.

Deze basisuitgangspunten zijn kansrijk voor het sociaal werk: zij vragen om een andere verdeling van verantwoordelijkheden, waarbij het netwerk van mensen centraal komt te staan. Sociaal werkers spelen in deze omslag een cruciale rol.

Kijk voor meer informatie op de website van het ministerie van VWS.