Van Prinsjesdag naar de gemeenteraadsverkiezingen 2022

Longread in bijlage!
De magere miljoenennota 2022 geeft het sociaal domein weinig extra steun en armslag. Gemeenten staan er vooralsnog alleen voor. Het Rijk zorgt nauwelijks voor het flankerende rijksbeleid dat gemeenten nodig hebben om alle oude en vooral ook nieuwe uitdagingen op te pakken.

Lex Staal, directeur Sociaal Werk Nederland: “Des te belangrijker is het dus voor sociaalwerkorganisaties om als kenner van wijken en buurten met visie en daadkracht straks de gemeenteraadsverkiezingen in te gaan. Sowieso worden de komende gemeenteraadsverkiezingen een belangrijk ijkpunt. Want wat gaan politieke partijen daadwerkelijk doen om lokaal invulling te geven aan het gewenste nieuwe leiderschap, aan het herstel van vertrouwen in de overheid en aan de terugkeer van de menselijke maat?”

Dat nieuwe leiderschap zullen gemeenten vooral zélf moeten vormgeven. Staal: “Maar voor vertrouwensherstel en voor de menselijke maatvoering kunnen ze het best aankloppen bij het sociaal werk. U weet wel waarom.”

De belangrijkste trends in het sociaal domein én wat sociaal werk op dat punt te bieden heeft zijn:

• De noodzaak van een grootscheepse meerjarige wijkenaanpak wordt breed onderschreven (en sociaal werkers moeten daarin een belangrijke rol krijgen)
• Opgroeien: de kansenongelijkheid krijgt steeds meer aandacht (en meer samenwerking tussen onderwijs en kinder-/jongerenwerk is daartegen een beproefd recept)
• De omslag van zorg naar preventie krijgt geleidelijk vorm (maar daar mag best een tandje bij)
• Steeds meer instanties werken aan bestaanszekerheid en een leven zonder schulden (met sociaal raadlieden als vooruitgeschoven posten)
• De komende jaren krijgen gemeenten er een stroom aan nieuwe taken bij: de wet Inburgering, de energieopgave, vergrijzing, groeiende woningnood en nog veel meer (gebruik de bestaande sociale infrastructuur om die vloedgolf op te vangen; die moet dan wel worden versterkt).

Staal: “Bij belangrijke thema’s als sterke wijken, armoede en bestaanszekerheid en onderzoek naar wat effect sorteert, werkt Sociaal Werk Nederland steeds meer en met steeds meer resultaat samen met overkoepelende gemeentelijke organisaties als VNG, Divosa, Aedes en NDSD.”

Maar last but nog least: zijn er genoeg sociaal werkers om deze stijgende vraag naar sociaal werk en een sterke sociale basis in buurten op te vangen? Uiteraard heeft Sociaal Werk Nederland gepleit voor meer geld voor het sociaal domein. Met deze thema’s op het vizier hebben we de belangrijkste passages uit de miljoenennota 2022 voor u op een rij gezet.
In de bijlage vindt u de longread met de selectie van voor het sociaal werk relevante passages.

* Zorg + Welzijn interviewde Lex Staal, directeur Sociaal Werk Nederland: ‘Magere miljoenennota gemiste kans voor kwetsbare wijken.'
* VNG-voorzitter Jan van Zanen op de Rijksbegroting 2022: 'Voor de tekorten jeugdzorg gaat er € 1,6 miljard euro naar gemeenten in 2022. Daarnaast krijgen gemeenten € 70 miljoen voor de energietransitie. Maar: er moeten in de formatie nog goede afspraken worden gemaakt over een oplossing van de structurele financiële problemen van gemeenten."

Hier vindt u de miljoenennota 2022.