Skip to main content
Impact

Mentale gezondheid

Recente onderzoeken, onder meer van het Trimbos-instituut, laten een toename zien van het aantal Nederlanders met psychische aandoeningen. Ook gaat de mentale gezondheid onder jongeren achteruit. Steeds meer mensen staan op de wachtlijst voor een geestelijke gezondheidszorg (ggz)-behandeling en de wachttijd is vaak langer dan de toegestane norm van vier weken.

Naar onze overtuiging vraagt niet elke psychische klacht die mensen ervaren, om een medisch antwoord. Wij geloven in de veerkracht van mensen en hun omgeving, en dat er hulpbronnen dichtbij mensen staan om het evenwicht te herstellen. Sociaal werk zoekt de verbinding met samenwerkingspartners zoals huisartsen en de ggz om tot oplossingen te komen. Daarbij geloven we in organische netwerken rond inwoners, veel meer dan in ketens van op- en afschaling. Sociaal werk en zorgpartners werken samen op basis van gelijkwaardigheid en wederkerigheid, bijvoorbeeld in Mentale gezondheidsnetwerken en laagdrempelige steunpunten. Samen dragen we de verantwoordelijkheid om met de inwoner tot passende oplossingen te komen.

De kracht van sociaal werk

Sociaal werkers kunnen veel betekenen voor de mentale gezondheid van mensen. Onze ondersteuning sluit aan bij de behoefte van bewoners: we zien de kracht in mensen en helpen om deze te versterken, in en in nauwe samenwerking met hun directe leefomgeving. Collectief waar het kan, individueel als het moet. Zoals de aanpak voor jongeren met mentale problemen in Utrecht: zo’n 60 procent van de deelnemers hoeft na groepsbegeleiding geen extra hulp. Initiatieven als Wachtkracht en voorzorggroepen bereiden mensen voor op hun ggz-behandeling: soms werkt dit zo goed, dat verdere hulp niet nodig blijkt. We geloven dat ongelijk investeren nodig is voor gelijke gezondheidskansen; dit betekent investeren in een sterke sociale basis en in preventie, om te bouwen aan een mentaal gezonde samenleving.

Kennis en inzichten

Er is overtuigend bewijs dat goede preventie ten behoeve van mentaal en fysiek welbevinden loont. Zo toont recent onderzoek van het RIVM, Trimbos-instituut en GGD-GHOR Nederland aan dat investeren in mentaal welbevinden niet alleen gezondheidswinst oplevert, maar ook economische voordelen biedt. Uit internationale studies blijkt dat elke verbetering in mentaal welzijn leidt tot lagere zorgkosten en minder productiviteitsverlies. Zo liet een studie in Denemarken zien dat elke puntverbetering in mentaal welbevinden binnen een jaar leidde tot een besparing van 42,50 dollar aan zorgkosten en 23 dollar aan ziekte-uitkeringen per persoon. Ook Brits onderzoek uit 2022 toont aan dat preventieve maatregelen flinke kostenbesparingen opleveren, onder andere door minder zorggebruik en productiviteitsverlies.

Actueel

De laatste ontwikkelingen

Handig: voorbeeld samenwerkingsovereenkomst Mentale gezondheidsnetwerken
Handig: voorbeeld samenwerkingsovereenkomst Mentale gezondheidsnetwerkenActueel

Handig: voorbeeld samenwerkingsovereenkomst Mentale gezondheidsnetwerken

5 maart 2025
Gepubliceerd op In heel Nederland maken organisaties van huisartsen, ggz en sociaal domein afspraken over het samenwerken in regionale Mentale gezondheidsnetwerken. Er is nu een voorbeeld samenwerkingsovereenkomst beschikbaar om die…
Ondersteuning voor laagdrempelige steunpunten
Ondersteuning voor laagdrempelige steunpuntenActueel

Ondersteuning voor laagdrempelige steunpunten

27 februari 2025
Gepubliceerd op In het Integraal Zorgakkoord (IZA) is afgesproken dat er een landelijk dekkend netwerk van laagdrempelige steunpunten komt. Eerder informeerden we je over het handvattendocument waarin beschreven staat wat…
Wat doet het sociaal domein voor de mentale gezondheid van inwoners?
Wat doet het sociaal domein voor de mentale gezondheid van inwoners?Actueel

Wat doet het sociaal domein voor de mentale gezondheid van inwoners?

3 februari 2025
Gepubliceerd op Wat doet het sociaal domein voor de mentale gezondheid van inwoners? Meld je aan voor het webinar op donderdag 13 februari a.s. van 16.00 tot 17.15 uur, en…

Praktijkvoorbeelden

W in de Wijk

Een Amsterdamse aanpak voor wijken waar iedereen welkom is. Gemeente, zorg- en sociaalwerkorganisaties en ervaringsdeskundigen werken hierin samen met mensen met een psychische kwetsbaarheid. 

Groninger Netwerk voor Mentale Gezondheid

Provincie Groningen, Lifelines, Lentis, Terwille, gemeenten, sociaal werk en andere regionale partners slaan de handen ineen om te komen tot concrete verbeteringen van de (mentale) volksgezondheid. 

Project Voorzorg

Wie in Stadskanaal op de wachtlijst staat voor specialistische ggz, kan gratis naar de voorzorggroep. Deelnemers helpen elkaar. Zo beginnen zij goed voorbereid aan hun latere ggz-behandeling. Soms gaat het zelfs zo goed, dat verdere hulp niet nodig is.

Welkracht

In West-Brabant wordt vanuit een integrale aanpak ondersteuning en zorg geboden aan mensen met een psychische kwetsbaarheid en verslavingsproblematiek die op meerdere levensgebieden uitdagingen ervaren. 

Meer praktijkvoorbeelden

In de ideeënbundel Beproefde formules, gedurfde experimenten vind je inspirerende voorbeelden vanuit de praktijk, zoals Wachtkracht in Overijssel (p.10) en Herstelacademies in de Wijk in Rotterdam (p.12). 

Download de publicatie

Downloads

Handige documenten

Benut deze selectie van nuttige actuele downloads.

Verkennend onderzoek laagdrempelige steunpunten –

Galan Groep (november 2024)

Downloaden

Landelijk dekkend netwerk van laagdrempelige steunpunten – handvatten voor regio’s (november 2024)

Downloaden

Lobbybrief Sociaal Werk Nederland en de Nederlandse ggz (september 2024)

Downloaden

Leidraad contractering Mentale gezondheidsnetwerken (juli 2024)

Downloaden

Businesscase Mentale gezondheidsnetwerken (juni 2024)

Downloaden

Werkwijze voor regionale Mentale gezondheidsnetwerken (maart 2024)

Downloaden

Effectieve interventies en beleid mentale gezondheid en preventie (Trimbos intituut en GGD-GHOR Nederland, maart 2022)

Downloaden

Neem contact met ons op

Rens van Oosterhout

Adviseur domeinoverstijgende samenwerking

06 5332 2976