Skip to main content
Blog

Verkiezingsblog CDA: De dirigent en het orkest

Gepubliceerd op oktober 10, 2025

© GERARD WAGEMAKERS

Directeur-bestuurder Lex Staal schrijft blogs over de verkiezingsprogramma’s die verschijnen. Hoe kijkt hij met de bril van sociaal werk naar de plannen van de politieke partijen? Waar zien we aanknopingspunten, waar worden juist kansen gemist? Dit keer aandacht voor het programma van het CDA, ‘Een fatsoenlijk land’.

Na Prinsjesdag en verhitte debatten in de Tweede Kamer is het verkiezingsreces begonnen. Een goed moment om nog wat verkiezingsprogramma’s nader te bekijken. Dit keer het CDA met het programma ‘Een fatsoenlijk land’ waarin gemeenschapszin, bestaanszekerheid, burgers en eenvoud centraal staan. Veel voorstellen sluiten aan bij het dagelijks werk van sociaal werkers in buurten, dorpen en steden. De mensen centraal is mooi! Maar dat vraagt ook iets van overheden zelf.

Wonen en ontmoeten
Het CDA wil investeren in sterke, leefbare gemeenschappen. Een nieuw ‘Gemeenschapsfonds’ moet voorzieningen in buurten versterken, terwijl programma’s als ‘buurtje erbij’ jongeren stimuleren om in hun dorp te blijven wonen. Ook zet het CDA in op vergunningsvrije mantelzorgwoningen en afschaffing van de kostendelersnorm. De koppeling tussen woningbouw, bereikbaarheid en leefbaarheid moet leiden tot buurten waar mensen prettig kunnen wonen én elkaar kunnen ontmoeten. Voor sociaal werk biedt deze inzet kansen. Het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid wordt doorgezet, ook voor nieuw aangewezen grootschalige woningbouwlocaties.

Versimpelen regelingen
Het CDA kiest voor vereenvoudiging en verruiming van kindregelingen, zodat gezinnen meer zekerheid hebben en minder afhankelijk zijn van ingewikkelde toeslagen. Jongeren blijven toegang houden tot de Maatschappelijke Diensttijd. Daarnaast zet de partij in op basisbanen en sociale ontwikkelbedrijven. De Participatiewet en het arbeidsongeschiktheidsstelsel worden hervormd met een focus op passend werk, preventie, snelle re-activatie en duidelijke verantwoordelijkheden voor werkgevers en werknemers. Hierbij worden sociale partners en ervaringsdeskundigen betrokken. Ik zou zeggen: betrek ook het sociaal werk! Want onze vakmensen stimuleren het actief meedoen in de samenleving, door mensen te ondersteunen in het vinden van werk, onderwijs, een zinvolle dag.

Ook pleit het CDA voor een eenvoudiger belasting- en toeslagenstelsel, automatische uitbetaling van toeslagen en een basisniveau voor gemeentelijke regelingen. Wat mij betreft een belangrijke stap: dit kan leiden tot minder bureaucratie en meer rust voor gezinnen die nu vaak verdwalen in ingewikkelde regels. Verder zet de partij in op een beter schuldenbeleid, met één overzicht van de schulden en betalingscapaciteit van mensen. Een ‘Nationale Betaaldag’ voor alle inkomensregelingen, moet mensen meer grip geven op hun financiën.

“Sociaal werk kan bij inburgering een brugfunctie vervullen: taal, werk, ontmoeting en participatie komen samen in de buurt”

Integratie en justitie
Voor statushouders wil het CDA stevige inburgering met meerdere routes, begeleiding door burgercoaches en samenwerking met migrantenorganisaties. Sociaal werk kan hierin een brugfunctie vervullen: taal, werk, ontmoeting en participatie komen samen in de buurt. Het CDA wil daarnaast buurtcrisisteams en uitbreiding van het programma Preventie met Gezag. Veiligheid begint bij vertrouwen, nabijheid en preventie. Het bestrijden van femicide door vroegsignalering is een belangrijk speerpunt, waarbij sociaal werk een rol kan spelen.

Zorg en preventie: dichtbij en samen
Op gebied van zorg benadrukt het CDA de kracht van eerstelijnszorg en buurtzorg. Er is een betere samenwerking nodig tussen huisartsen, wijkverpleging, welzijnswerk, apotheken, diëtisten, fysiotherapeuten, ambulante ggz, specialisten ouderengeneeskunde en casemanagers dementie. Meer zorg en ondersteuning in de buurt, met mogelijkheden tot maatwerk. Hiervoor moeten structurele afspraken worden gemaakt tussen overheid en zorgverzekeraars. Het CDA wil de landelijke zorgakkoorden voortzetten, met structurele financiering voor een ‘Nationaal Zorg en Welzijnsakkoord’ – onduidelijk of dit (weer) een nieuw akkoord is, of het onlangs gesloten Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord? In de paragraaf over domeinoverstijgende samenwerking ontbreekt opnieuw het sociaal werk, terwijl even daarvoor nota bene het belang van een sterke sociale basis wordt benoemd. Maar die ontstaat niet vanzelf!

“Een sterke sociale basis ontstaat niet vanzelf!”

Lokaal doen wat lokaal nodig is
In het CDA-programma ten slotte volop erkenning voor de rol van gemeenten: zij staan dichtbij mensen en kennen de lokale opgaven. De partij pleit voor meer ruimte in de regelgeving om lokaal te doen wat lokaal nodig is, een lagere verantwoordingslast, en meer ruimte voor de menselijke maat in beleid. Heel goed, maar dit vraagt ook om structurele investeringen. Het huidige kat- en muisspel van financiën kan niet langer meer als je echt gelooft in de kracht van de wijk. Decentraliseren zet gemeenten in de rol van verbinder, regisseur en dirigent. Maar zitten in het orkest ook sociaal werkers?

Het CDA presenteert zich met dit programma als een partij die de nadruk legt op samenleven in sterke gemeenschappen, bestaanszekerheid en een overheid die dichter bij mensen staat. Voor sociaal werkers biedt dit volop kansen om hun verbindende rol te versterken. En zo bij te dragen aan het ‘fatsoenlijk land’ dat het CDA voor ogen heeft.

Reageren? Stuur ons een e-mail.

Lees ook de blogs in deze serie over de verkiezingsprogramma’s van de VVD, de SP, GroenLinks-PvdA, de BBB, de PVV en D66.

Lees meer over onze inzet voor de Tweede Kamerverkiezingen op deze themapagina.

Deel deze pagina via

Close Menu

Sociaal Werk Nederland

Koningin Wilhelminalaan 3
3527 LA Utrecht
030 721 0721
[email protected]