NZa roept op tot koersvast meerjarig beleid

In de jaarlijkse publicatie Stand van de zorg 2025 geeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) haar visie op het toegankelijk en betaalbaar houden van de zorg. In de nieuwste editie benadrukt de NZa dat gezondheidswinst vooral buiten de zorg wordt gerealiseerd en dat de beleidsfocus en financiering daarop moeten worden afgestemd.

De NZa constateert dat de toegang tot zorg en ondersteuning kwetsbaar blijft en roept de politiek en het nieuwe kabinet op om in te zetten op een koersvast meerjarig beleid dat de kracht van de samenleving en de zorg beter benut. Alleen zo kunnen initiatieven tot volle bloei komen en verankerd worden. Dit vraagt volgens de NZa om een gezamenlijke inzet van de overheid en politiek op wet- en regelgeving die samenwerking over domeinen heen ondersteunt. En die het mogelijk maakt voor professionals om écht te werken vanuit de mens met een hulpvraag en diens omgeving, in plaats van te redeneren vanuit het beschikbare zorgaanbod.

“Zorg hoeft niet altijd het antwoord te zijn op hulpvragen die daar vaak wel terecht komen”

Hulpvragen en samenlevingsvraagstukken breder benaderen
Volgens de NZa groeit het besef dat zorg niet altijd het antwoord hoeft te zijn op vragen die wel vaak in de gezondheidszorg terecht komen. Denk aan problemen die veroorzaakt worden door eenzaamheid, ingrijpende gebeurtenissen in het leven, geldzorgen of problemen met werk of wonen. Een antwoord vanuit de zorg kan zelfs averechts werken, omdat voorbij wordt gegaan aan de dieperliggende oorzaken van problemen van mensen. Dit benadrukt het belang om hulpvragen en samenlevingsvraagstukken breder te benaderen dan alleen vanuit de zorg. “Lokale en gemeenschapsinitiatieven, zoals zorgzame buurten met ondersteuners of buurtcentra waar inwoners elkaar helpen, laten zien hoe de samenleving kan bijdragen aan sociale samenhang en een betekenisvol leven”, zegt Geranne Engwirda, bestuursvoorzitter van de NZa, in een toelichting op de publicatie.

Een belangrijk signaal van de NZa als ‘hoeder van het zorgsysteem’, die hiermee voor het eerst expliciet aangeeft dat gezondheidswinst vooral buiten de zorg wordt gerealiseerd en dat de beleidsfocus en financiering daarop moeten worden afgestemd.

Aanbevelingen per branche
In de Stand van de Zorg 2025 doet de NZa per zorgbranche oproepen om de organisatie van zorg te verbeteren. Zo is er een hoofdstuk gewijd aan de samenwerking tussen zorg en ondersteuning, met onder meer aandacht voor mantelzorg. Over huisartsenzorg stelt de NZa dat er veel te winnen valt buiten de huisartsenpraktijk. Met het uitrollen van de Visie eerstelijnszorg 2030 wordt daarop ingezet, want ‘een goed functionerende eerstelijnszorg regelt dat mensen op het passende moment, niet te vroeg of te laat, een beroep doen op complexe en duurdere zorg of via de sociale kaart naar niet-zorgorganisaties worden doorverwezen.’ Er is specifieke aandacht voor Mentale gezondheidsnetwerken waarin huisartsen, het sociaal domein en de ggz regionaal samenwerken om mensen met mentale klachten sneller en meer op maat te helpen. Uit onderzoek blijkt dat een deel van de mensen op de ggz-wachtlijsten beter geholpen kunnen worden buiten de ggz. Denk aan mensen die kampen met psychische klachten door schulden, gebrekkige huisvesting, rouw of eenzaamheid.

Aanknopingspunten voor lokaal beleid
Het pleidooi van de NZa voor een duurzaam, koersvast beleid geldt natuurlijk net zo goed op regionaal en lokaal niveau. Benut de aanbevelingen in deze publicatie dan ook om hierover in gesprek te gaan met de contactpersonen in de gemeente(n) waarin jouw sociaalwerkorganisatie actief is.

Deel deze pagina via