Rondetafel Tweede Kamer over arbeidsmarkt: gelijke kansen voor zorg en sociaal

Op maandagmiddag 10 maart organiseerde de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) van de Tweede Kamer een rondetafelgesprek over de arbeidsmarkt in de zorg. Namens Sociaal Werk Nederland riep directeur-bestuurder Lex Staal op om integraal te investeren en zorg en welzijn gelijke kansen te bieden, ook op de arbeidsmarkt.

Doel van het rondetafelgesprek onder voorzitterschap van Tweede Kamerlid Ilse Saris (NSC) was om meer inzicht te krijgen in hoe de arbeidsmarkt in de sector zorg en welzijn aantrekkelijker gemaakt kan worden voor (nieuw) personeel en hoe omgegaan kan worden met grote personeelstekorten in de toekomst. Als Sociaal Werk Nederland hebben we onze standpunten voor de commissie vooraf uiteengezet in een position paper: we roepen daarin vooral op om te investeren in het sociaal domein en sociaal werk, omdat dit zich terugverdient in maatschappelijke baten en uiteindelijk ook een belangrijk dempend effect heeft op de arbeidsmarkt. Zo laat recent onderzoek van ABF Research zien dat door de inzet van één extra sociaal werker gemiddeld ruim 3,5 zorgmedewerkers minder nodig zijn in 2033. Om die belofte waar te kunnen maken, heeft ook het sociaal werk voldoende vakbekwame medewerkers nodig. Dit vraagt onder meer continuïteit in gemeentelijke financiering, om onze vakmensen perspectief te kunnen blijven bieden.

Integraal investeren
Dit waren ook de belangrijkste boodschappen van Lex Staal, in gesprek met de commissieleden. In zijn openingswoord benadrukte hij het belang van goede samenwerking tussen sociaal werkers, huisartsen, wijkverpleegkundigen en andere zorgprofessionals om mensen tijdig de juiste ondersteuning te bieden en te normaliseren in plaats van te medicaliseren. Om dit te bevorderen, helpen ook gezamenlijke opleidingen en loopbaanpaden, zodat zorg en sociaal werk elkaar en elkaars expertise beter leren kennen en waarderen. In beleid gaat dit de goede kant op, maar de domeinoverstijgende financiering zit nog in de weg: “Er is veel geld, maar het zit vast in allerlei potjes.” Ook zorgt de overheid zelf voor oneerlijke concurrentie door bijvoorbeeld de tarieven van zorgaanbieders te indexeren, terwijl sociaalwerkorganisaties hiervoor afhankelijk zijn van gemeenten die de broekriem moeten aantrekken. Volgens Staal krijgt een derde van de sociaalwerkorganisaties nu al flinke kortingen voor de kiezen, waardoor er bijvoorbeeld geen ruimte meer is voor stagebegeleiding. “Investeer integraal en bied zorg en welzijn gelijke kansen”, was dan ook zijn oproep.

Steun vanuit de zorg
Ook de brancheorganisaties LHV (huisartsen), ActiZ (ouderenzorg) en V&VN (verpleegkundigen en verzorgenden) leverden een bijdrage aan het rondetafelgesprek. Ook zij benadrukken het belang van investeren in het sociaal domein, om uiteindelijk de zorgvraag terug te dringen. Zo vraagt de LHV de overheid om de samenleving te versterken als het gaat om gezondheidsvaardigheden, bestaanszekerheid en preventie. En om de ‘beweging naar de voorkant’ niet alleen te stimuleren met woorden, maar de loonkloof te dichten in het zorg- en welzijnsdomein ten opzichte van andere branches. In hun vooraf ingezonden position paper vraagt ActiZ om voldoende middelen om ‘de beweging naar meer zelfredzaamheid en zorg en ondersteuning vanuit de eerste lijn én het sociaal domein, te ondersteunen’. De V&VN concludeert ten slotte dat de vraag naar zorg niet alleen kan worden teruggedrongen vanuit het zorgperspectief: de verandering moet ook vanuit de samenleving komen. ‘Meer voorzieningen in de welzijnssfeer zijn nodig en een verschuiving van financiën daarheen. Bovendien moet gewerkt worden aan sterke buurten, sociale samenhang, gezond leven en zelf- en samenredzaamheid. Zonder dat gaat het niet’.

Lees hier de position papers van Sociaal Werk Nederland, LHV, ActiZ en V&VN.

Op de website van de Tweede Kamer kun je de livestream van de rondetafel Arbeidsmarkt in de zorg terugkijken.

Deel deze pagina via